Çorum İli İklim Özelliklerinin Farklı İklimsel Modellemeler İle Araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alan Çorum ilinin iklim özellikleri ve farklı iklim modellemelerine göre hangi iklim gurubunda yer aldığı incelenmiştir. Çalışma alanı Çorum il sınırlarıdır. İklim çalışmalarında günümüzde de karşılaşılan en önemli zorluklardan birini yeterince istasyon verisine sahip olmama durumu oluşturmaktadır. Meteoroloji istasyonlarının birçoğu, şehirlerin içerisinde kalmış, denize kıyısı olan merkezlerde hemen kıyının gerisine kurulmuşlardır. Oysa yüksekliğin arttığı iç kesimlerde ve dağlık alanlarda yeterince meteoroloji istasyonunun olmaması büyük bir eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenlere bağlı olarak gelişen bilgisayar sistemleri ve coğrafi bilgi sistemleri yardımı ile enterpolasyon teknikleri kullanılarak araziye uygun değer ataması yapılmaktadır. Böylece geçmişte sadece hatlar boyunca alınabilen örnek noktalar, yeni tekniklerle piksel bazında belirlenmektedir. Araştırma sahası iklim özelliği olarak, kıyı yakını yörelerin 'Nemli ılıman-denizel iklim tipi' ile İç Anadolu'nun 'Yarı kurak-karasal iklim tipi' arasında Karadeniz etkili 'kış soğuklarının etkili olduğu kıyı ardı yörelerin geçiş iklimi' özelliğine sahiptir. Ayrıca araştırma sahasına Köppen-Geiger, De Martonne-Gottmann, Thornthwaite, Erinç ve Aydeniz gibi farklı iklimsel modellemeler uygulanarak elde edilen veriler doğrultusunda çalışma sahasının hangi iklim gruplarında yer aldığı ayrı ayrı belirlenmiştir. Ayrıca bu çalışmada SpearmanRho, Mann Kendall ve Sen'in T Testi trend analiz metotlarından yararlanılmıştır. Çalışma alanında CBS'nin yanı sıra meteorolojik veriler kullanılarak ArcGİS9.3 programında Geostatistical Analyst kısmının Geostatistical Wizard bölümündeki Radial Basis Function (Yarıçapsal Tabanlı Fonksiyon)yöntemi kullanılarak haritalar hazırlanmıştır ve çalışma bir bütün olarak ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Çorum, İklim, Coğrafi Bilgi Sistemleri, İklim Modellemeleri, Radial Basis Function, Trend Analizi.

In this study, the climate characteristics of the province of Corum in the Black Sea Region of the Black Sea Region and the climatic group according to different climate models have been examined. The study area is Corum province borders. One of the most important difficulties encountered in climate studies today is the lack of sufficient station data. Many of the meteorological stations are located immediately behind the shores in the centers, which are located in the cities and coast to the sea. However, the fact that there are not enough meteorological stations in the inner areas and mountainous areas where the altitude is increased is a big deficiency. Depending on these reasons, appropriate value assignment is made to the land using interpolation techniques with the help of developing computer systems and geographic information systems. Thus, in the past, only the points that can be taken along the lines are determined pixel by pixel with new techniques. As a research climate feature, Black Sea has the 'transitional climate of coastal regions where winter colds are effective' between the 'humid temperate-marine climate type' of coastal regions and the 'semi-arid-continental climate type' of Central Anatolia. In addition, the climatic groups in which the study area is located in the direction of the data obtained by applying different climatic models such as Köppen-Geiger, De Martonne-Gottmann, Thornthwaite, Erinç and Aydeniz. In addition, Spearman Rho, Mann Kendall and Sen's T test trend analysis methods were used in this study In the study area, using GIS as well as meteorological data, maps were prepared by using the Radial Basis Function method in the Geostatistical Analyst section of ArcGIS 9.3 program and the study was taken as a whole. Key Words: Corum, Climate, Geographical Information Systems, Climate Modeling, Radial Basis Function, Trend analysis.