Türkmen Halk Edebiyatı Türleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Abstract

Türkmenler zengin bir halk edebiyatı geleneğine sahip olan Türk topluluklarından biridir. Türkmenler uzun süre göçebe olarak varlıklarını sürdürdükleri için halk edebiyatı oldukça zengin ve köklüdür. Diğer halk edebiyatlarında olduğu gibi Türkmen halk edebiyatında da siyasi durumların, savaşların tesirlerini görmek mümkündür. Türkmen kültürünü, tarihini, örf ve âdetlerini yansıtan halk edebiyatı eserlerini Türkmen bilgeleri ve ozanları hafızalarında taşıyarak günümüze kadar getirmişlerdir. Bizim üstümüze düşen görev ise bu eserleri bizden sonraki nesillere bütünlüğü korunmuş bir şekilde aktarmaktır. Bu çalışmamızda Türkmen Halk Edebiyatı ürünlerinin tanıtımı yapılmış; Türkiye Türklerinin Halk Edebiyatı ürünleri ile benzerliklerine ve farklılıklarına değinilmiştir. Türkmen Halk Edebiyatı örnekleri kiril alfabesinden latin alfabesine çevrilmiş ve Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Bu çalışmanın giriş bölümünde araştırmanın konusu, amacı, önemi, kapsamı ve yöntemiyle ilgili bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde ise Türkmen halk edebiyatı türleri manzum olanlar, mensur olanlar, hem manzum hem mensur olabilenler şeklinde sınıflandırılmış ve örneklerle tanıtılmış ve bir karşılaştırma yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise çalışmada elde edilen bulgular genel olarak değerlendirilmiştir.

Turkmens are one of the Turkish communities with a rich tradition of folk literature. Since Turkmen are a nomadic, folk literature is very rich and rooted. As in other folk literature, it is possible to see the effects of political situations and wars too in Turkmen folk literature. Folk literature studies reflecting Turkmen culture, history and traditions have been carried to the days by the wise men and poets of Turkmen. Our task is to convey these works to the next generations in a way that is intact. In this study, was introduced of Turkmen folk literature products so their similarities and differences with Turkish folk literature products are examined. Firstly examples of Turkmen works have been translated into the Latin alphabet from the Cyrillic alphabet. After that they, have been translated into Turkish. In the introduction part of this study, information about the subject, aim, importance, scope and method of the research is given. In the first chapter, the genres of Turkmen folk literature are classified as poetic, prose and both poetic and prose and introduced with examples and a comparison is made. In the conclusion part, the findings obtained in the study were evaluated in general.