Meryem Suresi'nde Amil-Mamül Çerçevesinde Harf-i Cerler ve Bağlamları

Abstract

Dil, insanların duygu ve düşüncelerini, belli kurallar çerçevesinde, ses veya işaretlerle bildirmeye yarayan çok yönlü bir sistemdir. Bu duygu ve düşünceleri açığa çıkarma biçimi ve yeteneği olan dilin özü ise beyandır. Arapça engin kelime dağarcığı, kelimelerdeki kullanım biçimleri, derin anlam içerikleri ile duygu ve düşünceleri tam manasıyla ifade etmede zengin bir dildir. Nitekim Arapça'nın böylesi bir dil olması ilim ehli tarafından de dikkat çekmesini sağlamıştır. Biz de bu çalışmada fasih Arapça'nın korunması ve Kur'an-ı Kerîm'in doğru anlaşılmasında, pek çok ayette geçen ve Arapça'nın kapsamı geniş konularından olan Harf-i cer'ler üzerine bir çalışma yapmayı gerekli gördük. Yüzyıllar boyu anlam ve muhtevasıyla insanları tesiri altına alan Arap dilinin önemli bir konusu olan ve Kur'ân'da yer alan Harfi Cerler günümüze kadar farklı yönlerden incelenmiştir. Bu araştırmalar sonucu Harf-i cer'lerin farklı ayetlerde farklı anlam ifade ettikleri görülmüştür. Kur'ân'da harf-i cer'lerin fiile kazandırdığı anlamları en iyi bir şekilde anlama düşüncesi bizi bu araştırmaya sevk etmiştir. Çalışmamızda öncelikle Harf-i cer'lerin nahiv ilminin bir konusu olması dolayısıyla bu ilmin tanımı ve konularına dair bilgilere yer verilmiştir. Daha sonra Harf-i cer'lerin belli bir tasnif çerçevesinde ayrıntılı kullanım boyutlarını incelenmiştir. Ardından cümlede bıraktıkları lafzî ve manevî etkileri belirlenerek, zâid olma veya hazfedilme gibi özel durumlarıyla ilgili bilgiler sunulmuştur. Harf-i cer'lerin taşıdıkları ehemmiyet vesilesiyle yapmaya niyetlendiğimiz çalışmamızda Harf-i cer'leri ve müteallaklarını Meryem Sûresi bağlamında incelemeye çalıştık. Konuya dair klasik ve modern kaynaklarda bulunan tasniflere yer verdik. Harf-i cer'lerin müstakil manaları yanında mecruru ve müteallakına dair kullanımlarını ele almaya ehemmiyet gösterdik. Verdiğimiz bu bilgiler, Harf-i cer'lerin Meryem sûresine tatbikinde bizi doğru sonuçlara götürmesi açısından önemli ve gereklidir. Tüm bu araştırmalar neticesinde Meryem Sûresi'ndeki Harf-i cer'ler ve kastettikleri manalar hakkında bir sonuca ulaşmayı hedefledik.Throughout human history, all languages have been of great value. This is because languages are tools that help convey thoughts and feelings and strengthen interpersonal relationships. In addition, languages reflect the value judgments and material-spiritual culture of the societies in which they are used, making them significant. In this sense, the Arabic language is of high importance, not only because it is the language of the Quran but also because it holds a particularly high degree of respect among all Muslims. Therefore, the Arabic language has been a subject of study for many language scholars, especially among Muslims. The science of nahiv, a sub-branch of the Arabic language, refers to the discipline encompassing 'morphology, phonetics, unusual words, and dialectical differences.' This discipline, which includes sections such as Merfuat, Mansubat, Mecrurat, encompasses a large area covered by Harf-i cer letters and their related aspects. Harf-i cer letters, although they carry their unique meanings, derive their intended meanings from the verbs they are used with in sentences. This way, the meanings indicated by Harf-i cer letters can be more accurately determined. Correctly identifying the meaning they add to the sentence is highly important for the accurate understanding of the message. Due to the importance of Harf-i cer letters and their related aspects, we decided to study Harf-i cer letters and their related aspects in the context of the Chapter of Mary in the Quran in our intended work. During this study, we tried to utilize classifications from both modern and classical sources. We were keen to address the independent meanings of Harf-i cer letters, as well as their uses related to Mecrur and related aspects. We endeavored to present their impacts on meaning using examples from verses in the Chapter of Mary and other verses in the Quran, referring to the interpretations of language scholars and commentators. While benefiting from the works of our language scholars and commentators, we adopted a chronological order based on the eras in which they lived. However, before moving on to these, we found it appropriate to touch on the importance of the science of nahiv, the parts of speech, and sentence elements.