Alopesi Areata Tedavisinde Trombositten Zengin Plazma Uygulamasının Etkinliğinin Retrospektif Değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Alopesi areata %1 sıklıkla görülen, tam olarak nedeni bilinmeyen, otoimmün olduğu düşünülen ve tedavide zorluklar yaşanan bir hastalıktır. Tedavide çeşitli lokal ve sistemik tedaviler kullanılmaktadır. 1970 yılından beri başta yara iyileşmesi olmak üzere pek çok deri ve eklem hastalığında kullanılan, hasta kanından alınarak hazırlanan trombositlerin tekrar hastalıklı bölgeye enjekte edilmesi esasına dayanan ve Trombositten Zengin Plazma (PRP) olarak adlandırılan uygulama bu hastalıkta rutin tedaviler arasında yerini almaktadır; ancak bu konuda yapılmış çalışmalar az sayıdadır. Çalışmamızda yama tipi alopesi areatalı hastalarda PRP tedavisinin etkinlik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dermatoloji Polikliniğinde 01.08.2017-31.08.2019 tarihleri arasında yama tipi AA tanısı ile 4 haftada bir en az 3 seans PRP tedavisi almış 17 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların arşivimizde yer alan fotoğrafları üzerinden tedavi öncesi, üçüncü ay ve altıncı ayda SALT skorları hesaplanarak tedavi yanıtı, yan etkileri, relaps oranı ve süresi değerlendirildi. Cinsiyet, yaş, hastalık süresi, aile öyküsü, eşlik eden hastalıklar ve tedavi süresinin tedavi cevabına etkisi araştırıldı. Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları 29,70±10,09, ortalama hastalık süresi 18,17±39,46 ay idi. On üç (%76,5) hastaya 3 seans, 4 (%23,5) hastaya 6 seans PRP uygulanmıştı. On yedi hastanın tedavi öncesi ortalama SALT skoru 6,82±4,96, üçüncü ay sonundaki ortalama SALT skorları 4,35±4,58 idi ve iki değer arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark mevcuttu (p=0,01, p<0,05). Üçüncü ay sonunda yanıt oranları değerlendirildiğinde 9 (%52,9) hastada yanıtsızlık, 1 (%5,9) hastada kısmı yanıt, 1 (%5,9) hastada iyi yanıt, 6 (%35,3) hastada çok iyi yanıt olduğu saptandı. Tüm hastalar değerlendirildiğinde altıncı ay sonunda toplam 17 hasta içinden tedaviye yanıt veren hastaların sayısı 10 (%58,8) bulunurken; yanıt vermeyen hastaların sayısı ise 7 (%41,2) idi. Tedaviye yanıt veren hastaların tamamı iyi ya da çok iyi yanıt vermişti. Üç seans PRP yapılan 13 hastanın tedavi öncesi SALT skoru ortalama 7,07±5,51, üçüncü ayın sonunda bakılan SALT skorları 4,07±5,13 olarak bulundu ve iki değer arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,01, p<0,05). Bu hastalar üçüncü ay sonunda değerlendirildiğinde 6 (%46,2) hastada tedavi yanıtsızlığı, 1 (%7,7) hastada iyi yanıt, 6 (%46,2) hastada ise çok iyi yanıt gözlendiği saptandı. Üç seans tedavi alan hastalar altıncı ay sonunda tekrar değerlendirildiğinde üçüncü ay sonundaki yanıt oranlarının değişmediği görüldü. Altı seans tedavi alan 4 hastanın ortalama SALT skorları 6,00±2,94, altıncı ay sonundaki ortalama SALT skorları 1,75±2,06 idi; ancak aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,1, p>0,05). Altıncı ay sonunda tedavi yanıtları değerlendirildiğinde 1 (%25) hastada yanıtsızlık, 1 (%25) hastada iyi yanıt, 2 (%50) hastada ise çok iyi yanıt olduğu saptandı. Ağrı, ekimoz gibi enjeksiyona bağlı yan etkiler dışında ciddi yan etki saptanmadı. Hastaların toplam tedavi ve takip süreleri 9-12 ay arasında değişmekteydi ve ortalama 10,76±1,52 ay idi. Tedaviye cevap veren 10 hastanın birinde 11 ay sonunda relaps gelişti. Cinsiyet, yaş, hastalık süresi, aile öyküsü, eşlik eden hastalıklar ve tedavi süresi ile tedavi yanıtı arasında anlamlı ilişki izlenmedi. Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızın sonucunda PRP tedavisinin hafif şiddetli AA hastalarında etkili ve güvenilir bir tedavi yöntemi olduğu düşünülmüştür. Bununla birlikte daha şiddetli hastalıkta, tedavi aralıklarının daha kısa ya da tedavi süresinin daha uzun tutulduğu çalışmalar planlanarak etkinliğe olan etkileri değerlendirilebilir. Daha kesin çıkarımlar yapmak ve hastalara daha sağlıklı bilgiler verebilmek için daha fazla randomize kontrollü çalışma yapılması gerekmektedir. Anahtar kelimeler: Alopesi areata, Trombositten Zengin Plazma, TZP

Introduction and Objective: Alopecia areata is a disease of unknown origin which is thougt to be autoimmune, with a prevalence of %1 and difficulties in treatment. Various local and systemic treatments are used for treatment. The practice called Platelet Rich Plasma (PRP), which has been used in many skin and joint diseases, especially wound healing, since 1970, based on the principle of re-injecting platelets prepared from the patient's blood, is among the routine treatments in this disease, but studies on this subject are few. In our study, we aimed to evaluate the effectiveness and safety of PRP treatment in patients with patch type alopecia areata. Materials and Methods: Seventeen patients who received PRP treatment at least 3 sessions every 4 weeks with the diagnosis of patch type AA in the Ondokuz Mayıs University Dermatology Outpatient Clinic between 01.08.2017-31.08.2019 were evaluated retrospectively. Treatment response were evaluated with SALT scores before, 3 months and 6 months after treatment that is calculated from the patient photographs in our archive, side effects, relapse rate and duration were evaluated. The effect of gender, age, disease duration, family history, concomitant diseases and duration of treatment on the response to the treatment was investigated. Results: The mean age of the patients was 29,70 ± 10,09, and the mean disease duration was 18,17 ± 39,46 months. Thirteen (76,5%) patients had 3 sessions, 4 (23,5%) patients had 6 sessions of PRP. The average SALT score of 17 patients before treatment was 6,82±4,96, the average SALT scores at the end of the third month were 4.35±4.58 and there was a statistically significant difference between the two values (p=0,01, p <0,05). When the response rates were evaluated at the end of the third month, there was unresponsiveness in 9 (52,9%) patients, partial response in 1 (5,9%) patient, good response in 1 (5,9%) patient, and very good response in 6 (35,3%) patients. When all patients were evaluated, the number of patients who responded to the treatment among the 17 patients at the end of the 6th month was 10 (58,8%); the number of patients who did not respond was 7 (41,2%). All of the patients who responded to the treatment responded well or very well. The pre-treatment mean SALT score of 13 patients who underwent three sessions of PRP was found to be 7,07±5,51, mean SALT scores at the end of the third month were 4,07±5,13 and the difference between two values was statistically significant (p=0,01, p<0,05). When these patients were evaluated at the end of the third month, it was found that treatment unresponsiveness was observed in 6 (46,2%) patients, good response in 1 (7,7%) patient, and very good response in 6 (46,2%) patients. When the patients who received three sessions were re-evaluated at the end of the sixth month, the response rates at the end of the third month did not change. The average SALT scores of 4 patients who received six sessions of treatment were 6,00±2,94, the average SALT scores at the end of the sixth month were 1,75±2,06, but the difference was not statistically significant (p=0,1, p>0,05). When the treatment responses were evaluated at the end of the sixth month, it was found that there was no response in 1 (25%) patient, good response in 1 (25%) patient, and very good response in 2 (50%) patients. No serious side effects were found except the injection related side effects such as pain and ecchymosis. The total duration of treatment and follow-up of the patients ranged from 9 to 12 months and the mean was 10,76±1,52 months. One of 10 patients who responded to treatment developed relapse after 11 months. There was no significant relationship between gender, age, disease duration, family history, comorbidities and duration of treatment and treatment response. Discussion and Conclusion: As a result of our study, it is thought that PRP treatment is an effective and reliable treatment method in patients with mild AA. However, in more severe disease, studies with shorter treatment intervals or longer treatment periods can be planned to evaluate the effects on effectiveness. More randomized controlled trials are needed to make more accurate conclusions and provide healthier information to patients. Key words: Alopecia areata, Platelet-Rich Plasma, PRP