Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Geri Kazanımının Değerlendirilmesi ve Samsun İlinde Seçilen Pilot Bir Bölgede Uygulanması

Abstract

Son yıllarda önemi giderek anlaşılan elektrikli ve elektronik ekipman atıklarının geri kazanımı ile ilgili yapılan bu çalışmada, konunun çevresel, yasal, ekonomik ve teknik boyutları ele alınmıştır. Elektrikli ve elektronik ekipman atıkları, içerdikleri zararlı ve tehlikeli materyaller bakımından çevre açısından tehlike arz etmekle beraber, bu ekipmanların ve bileşenlerinin tekrar kullanım olanakları yanı sıra içerdikleri değerli ve geri dönüştürülebilir materyaller bakımından da ekonomik değer taşımaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada elektronik atıkların potansiyel çevresel etkileri ve ikincil kaynak olarak ekonomik potansiyeli irdelenmiştir. Bu kapsamda elektrikli ve elektronik eşyaların özellikleri, üretim ve tüketim miktarları ile konuyla ilgili ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlar da incelenmiştir.Samsun İlindeki E-atık potansiyelini belirlemek amacı ile Güven Atık Depolama A.Ş. ile görüşülerek öğrenilen e-atık miktarlarına dayalı hesaplamalar yapılmış ve ekonomik potansiyel irdelenmiş, sonuçlar yorumlanarak verilmiştir.Tez çalışması kapsamında Samsun İlinin, elektrikli ve elektronik eşya tüketim eğilimini ve atık bilincini tespit etmek amacıyla seçilen pilot bölgede uygulanan anket çalışması neticesinde, tüketicilerin atık elektrikli ve elektronik eşyalar konusunda net bilgilerinin olmadığı ancak bilgilendirildikleri takdirde, atık elektrikli ve elektronik eşyaların geri dönüşümüne büyük katkıda bulunacakları ve böylece milli servetimizin korunmuş olacağı sonucuna ulaşılmıştır.Sonuç olarak, ülkemizde atık elektrikli ve elektronik eşyaların geri dönüşüm ve kazanım faaliyetleri istenilen seviyede değildir. Yakın bir süreçte Türkiye'de de e-atıklardan geri dönüşüm/kazanımın çevresel ve ekonomik bir zorunluluktan öte yasal bir zorunluluk haline gelmesi beklenmektedir.E-waste affects negative to environment because of harmful and critical materials which e-waste contains. Besides, to over using oppurtunity of this equipment and their components, it is valvable as economical as to valvable and recycle materials. So, in the research potential environmental effects of electronical waste and as subardinate source, its economical potential has been explicated. In this scape, the properties of electronic equipments, the amount of consumption and producing, national and international legal regulations about subject were passed through a fine sieve.It was interviewed with Güven Atık Depolama A.Ş. so as to modify e-waste in Samsun. After learning information about the quantity of e-waste according to the information made calculations and results were commented.At the result of survey which is applied to establish consumption tendency to the electronic and electrical equipments and waste conscious in Samsun, we got a result that consumers haven?t a clear information about electronic and electrical equipments. If we make conscious to the users about subject they will contribute highly to the electronic and electric equipments recyling. And as a result of this it is thought that important addition will be gained to save natural resources and national wealth.As a result, in our country desired level of electronic and electrical equipments recycling and recovering activities hasn?t developed yet. In near feature, it is expected that recycling/recovery of e-wastes will also be obligatory via regulations in Turkey in addition to potential environmental and economic benefits.