Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Etkinlikler ve Ortamlar Arası Geçişlerini Kolaylaştırmada Hazırlayıcı Videoların Etkililiği

Abstract

Okul öncesi dönemdeki özel gereksinimi olan çocuklar, etkinlikler ve ortamlar arası geçişler sırasında akranlarına oranla daha fazla zaman harcamaktadır. Uzayan geçiş süreleri de öğretim için ayrılan sürenin kısalmasına neden olmaktadır. Alanyazında, otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara bağımsız geçiş davranışlarını kazandırmak ve çocukların geçişlerde harcadıkları süreleri kısaltmak üzere çeşitli öncül temelli geçiş stratejileri bulunmaktadır. Bu geçiş stratejilerinden birisi de hazırlayıcı videolardır. Çalışmanın amacı, öncül temelli bir geçiş stratejisi olan hazırlayıcı videoların, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların bağımsız geçişlerini artırma ve geçişlerde harcadıkları süreyi kısaltmadaki etkililiğini incelemektir. Ayrıca, hazırlayıcı videoların kabul edilebilirliğini ortaya koymak üzere katılımcı çocukların ebeveynlerinin ve öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, yaşları 4-6 arasında değişen, otizm spektrum bozukluğu tanısı olan dört çocuk katılmıştır. Hazırlayıcı videoların etkililiğini değerlendirmek için ABAB deseni kullanılmıştır. Bulgular, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların bağımsız geçişlerini artırma ve geçişlerde harcadıkları süreleri kısaltmada hazırlayıcı videoların etkili olduğunu göstermektedir. Sosyal geçerlik bulguları da ebeveynlerin ve öğretmenlerin hazırlayıcı videoların kabul edilebilirliği hakkındaki görüşlerinin oldukça olumlu olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, çalışmanın bulguları hazırlayıcı videoların otizm spektrum bozukluğu olan çocukların geçişlerini kolaylaştırabileceğini ortaya koymaktadır. Çalışmada, ileri araştırmalara ve uygulamalara yönelik öneriler sunulmuştur.