Ergenlerde Umut ile Kariyer Adanmışlığı Arasındaki İlişkide Ebeveyn Desteğinin Aracılık Rolü

Abstract

Ergenlik dönemi, bireylerin geleceklerine yönelik hedefler belirlediği ve mesleki yönelimlerini şekillendirdiği kritik bir gelişim sürecidir. Bu süreçte umut, ergenlerin geleceğe dair olumlu beklentiler geliştirmelerine katkı sağlarken; kariyer adanmışlığı, bireylerin mesleki hedeflerine ulaşma konusundaki kararlılıklarını belirleyen önemli bir faktördür. Aynı zamanda, bu dönemde algılanan ebeveyn desteği, ergenlerin kariyer gelişimlerini ve kariyerle ilgili karar alma süreçlerini doğrudan etkileyebilmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda, mevcut çalışmada umut, kariyer adanmışlığı ve ebeveyn desteği değişkenlerini içeren bir model geliştirilmiş; ergenlerde bu değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek ve umut ile kariyer adanmışlığı arasındaki ilişkide ebeveyn desteğinin aracılık rolünü belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri, Amasya ilinde lise düzeyinde öğrenim görmekte olan 373 ergenden toplanmıştır. Verilerin toplanmasında ‘‘Sürekli Umut Ölçeği’’, ‘‘Kariyer Adanmışlık Ölçeği’’, ‘‘Ergen-Ebeveyn Kariyer Uyumu Ölçeği’’ ve ‘’Kişisel Bilgi Formu’’ kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde doğrulayıcı faktör analizi, Pearson momentler çarpımı korelasyonu, yol analizi ve bootstrap yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulguları, çalışmada önerilen modelin doğrulandığını göstermiştir. Elde edilen sonuçlara göre; ergenlerde umut ile kariyer adanmışlığı, umut ile ebeveyn desteği ve ebeveyn desteği ile kariyer adanmışlığı arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Ayrıca, aracılık analizine göre ebeveyn desteği, umut ile kariyer adanmışlığı arasındaki ilişkide anlamlı bir kısmi aracılık rolü üstlenmektedir. Çalışmanın sonuçları ilgili alan yazını çerçevesinde tartışılmış ve gelecekte yapılabilecek çalışmalara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.