Damla-89 Nohut Çeşitlerinde Bakteri Aşılaması ile Birlikte Çinko ve Molibden Uygulamasının Üretim ve Kaliteye Etkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Abstract

DAMLA - 89 NOHUT ÇEŞİTİNDE, BAKTERİ AŞILAMASI İLE BİRLİKTE MİKRO ELEMENTLERDEN ÇİNKO VE MOLİBDEN UYGULAMASININ VERİM VE KALİTEYE ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÖZET Bu çalışma 1997 ve 1998 yılarında Gökhöyük Tarım İşletmeleri arazisinde yürütülmüştür. Deneme, Damla - 89 nohut çeşitinde bakteri aşılaması ile birlikte mikro elementlerden çinko ve molibdenin verim ve kalite üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme metoduna göre 3 tekrarlaman olarak planlanmıştır. Denemede aşılı ve aşısız olmak üzere iki aşı faktörü ile birlikte çinko (0 - 0.28 - 0.70 ppm Zn) ve molibdenin (0 - 0.025 - 0.050 ppm Mo) 3 er farklı dozu karşılaştırmıştır. Çinko ve molibden 10 - 20 cm boyundaki bitkilere püskürtülmek suretiyle uygulanmıştır. Birleştirilmiş yıllar varyans analiz sonucunda aşı, çinko ve molibden uygulamasının morfolojik özeliklerden bitki boyuna, ana dal sayısına, bakla sayısına, ve boş bakla oranına etkili olmadığı belirlenmiştir. Uygulamaların 1000 tane ağırlığı, tane kabuk oranı, tane su alma kapasitesi, tane ham protein oranı ile tanenin içerdiği N, K, Ca, Mg ve Cu seviyelerine de etkili olmadığı belirlenmiştir. Aşı, çinko ve molibden uygulamaları, tanenin P, Zn, Mn ve Fe seviyesini etkilemiştir. Tane, sap ve ham protein verimine de aşı, çinko ve molibden uygulamaları etkili olmamıştır. En yüksek tane verimi hektara 3580.7 kg olarak AoZnıMoo uygulamasından elde edilirken, en yüksek tane ham protein oranı AıZn2Mo2 uygulamasından (% 25.80) elde edilmiştir. Bu çalışmadan alınan sonuçlara göre, denemenin yürütüldüğü yerin toprak ve ekolojik özelliklerine sahip olan yerlerde bakteri aşılaması ile birlikte püskürtülerek uygulanan mikro elementlerden çinko ve molibdenin nohut bitkisinde tane verimi ve tane ham protein oranına etkili olmadığı söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Nohut, bakteri aşılaması, çinko, molibden, verim, kalite

IV A STUDY ON THE EFFECT OF BAKTERÎA İNOCULATİON, ZİNC AND MOLİYBDENUM APPLİCATİON ON DAMLA-89 CHICKPEA CULTIVAR TO DETERMINE ON SEED YİELD AND QUAUTY ABSTRACT This study was carried out in Gökhüyük State farm in 1997 and 1998. The effects of bacteria inoculation, zinc and molybdenum were investigated in split-split plot design with 3 replication. In experiments, inoculated and non- inoculated treatments were combined with zinc (0, 0.28 and 0.70 ppm Zn ) and molybdenum ( 0, 0.025 and 0.050 ppm Mo ). Zinc and molybdenum were sprayed to plants when they were 10 to 20 cm height. In the analysis, the years were combined. Zinc and molybdenum have had no affected the plant height, number of branches, pod number and number of pods without seeds significantly. At the same time, there was not significant effect of the treatments on 1000-seed weight, the crust ratio, water absorption capacity of seeds, crude protein content and the contents of N, K, Ca, Mg and Cu in seeds. Inoculation, zinc and molybdenum had no significant effect on P, Zn, Mn and Fe contents of seeds. Seed yield, hay yield and protein yield were not also significantly affected by the treatments. The highest yield (3580.7 kg/ha) were obtained when zinc was applied at the rate of 0.28 ppm Zn without molybdenum and bacteria inoculation. The highest protein content (25.8%) were recorded AiZn2Mo2 treatments. According to these results, it can be said that bacteria inoculation and spray treatments of Zinc and Molybdenum did not have any significant effect on seed yield and protein content of chickpea cultivar. Key words: Chickpea, bacteria inoculation, zinc, molybdenum, seed yield, quality