Doğu Karadeniz Bölgesi (Türkiye)’den Yabani Mantarlar: Element Konsantrasyonları ve Sağlık Risk Değerlendirmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, yenilebilir yabani mantarların mineral içeriklerini belirlemektir. Doğu Karadeniz Bölgesi'nden toplanan yirmi dört yenilebilir mantarın mineral içerikleri Potasyum (K), magnezyum (Mg), kalsiyum (Ca), mangan (Mn), demir (Fe), çinko (Zn), bakır (Cu), nikel (Ni), kadmiyum (Cd) ve kurşun (Pb) analiz edilmiştir. İncelenen mantarlar, hem temel hem de toksik elementleri büyük farklılıklar göstererek içermektedirler. Mantarların minimum ve maksimum mineral içerikleri K (4573-15645), Mg (173-1421), Ca (24-711), Mn (5.34-90.64), Fe (44.78-236.95), Zn (24.81-119.03), Cu (11.02-174.01), Ni (0.95-2.86), Cd (0.05-22.57) ve Pb (0.01-2.07) için mg/kg km olarak belirlenmiştir. Tüm mantarlarda potasyum içeriği diğer minerallerden daha yüksek bulunmuştur. Metal içeriklerinin yanı sıra yenilebilir mantarların Günlük Metal Alımları ve Sağlık Risk İndeksi değerleri de hesaplanmıştır. Kurşun ve kadmiyum Russula vinosa dışında insan sağlığına zararlı olmayan konsantrasyonlarda belirlenmiştir. Russula integra da K, Mg, Zn ve Ni konsantrasyonlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Mantarlar, insan sağlığı üzerindeki potansiyel yararlı etkileri nedeniyle fonksiyonel gıdalar olarak giderek daha çekici hale gelmiştir. Mantarlar, taşıdıkları toksik mineraller nedeniyle insan gıdası olarak tüketilmeleri sırasında dikkate alınmalıdır. Mineral içerikleri arasındaki farklılıklar ve benzerlikler Temel Bileşen Analizi ile de belirlenmiştir. Ayrıca mantarlar, ağır metal toplamak için substratı biyolojik olarak parçalayabildikleri için ekosistemde önemlidirler.