Samsun Kıyılarından Toplanan Cystoseıra Sp. Türlerinden Hidrokollakoid Üretimi ve Sektörel Kullanım Potansiyelinin Araştırılması

Abstract

Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemizde oldukça zengin algal bir yaşam mevcuttur. Bu algal yaşam-yani makroalgler-yapılarında değerli biyomoleküller, polisakkaritler, mineraller ve hatta vitaminler bulundurmaktadır. Bir diğer önemli unsur ise hidrokolloidler olarak adlandırılan makromoleküllerdir. Bu moleküller su ile etkileşime girdiklerinde ortaya jelleşme reaksiyonu çıkmaktadır. Oraya çıkan bu jel tamamen organik bir madde olup günümüzde birçok endüstriyel ve biyoteknolojik alanda sıkça tercih edilip kullanılmaktır. Hidrokolloidlerin eldesini gerçekleştirmek için deniz yosunları (makroalg) kullanılır. Bu çalışma kapsamında Samsun Karadeniz kıyılarında sıkça rastlanan ve zaman zaman kirliliğe neden olan kahverengi (Phaeophyceae) alg türü olan Cystoseira barbata (Treptacanhta barbata) kullanılmıştır. Bu türden önemli bir hidrokolloid olan aljinatın eldesi; şubat, haziran ve temmuz ayları için ayrı ayrı yapılıp, alınan verimler hesaplanmıştır. Bu aylarda eldesi yapılan aljinat için üç farklı rota izlenmiş ve bu rotalardan elde edilen aljinatın (1% (w/v)) jel kalitesini, akışkanlığını ve direncini test etmek için reolojik ve tekstürel analizleri yapılmıştır. Ayrıca bu rotalardan bir tanesi geleneksel yollardan farklı olan sprey dryer yöntemine dayanmaktadır. Sonuçların istatiksel değerlendirilmesi tablo ve grafiklerdeki sayısal değerlerin yorumlanması ile gerçekleştirildi. Eldesi yapılan tüm aljinatlar ticari aljinat ile karşılaştırıldı. Bulgular, Samsun/Karadeniz kıyılarında sıkça rastlanan Cystoseira barbata (Treptacanhta barbata) türü kahverengi yosundan kaliteli bir şekilde aljinat üretilebileceğini kanıtlamıştır. Bu sayede Karadeniz kıyılarında zaman zaman aşırı birikme ile birlikte çevre kirliliğe sebep olup çöp olarak atılan kahverengi alglerin bir katma değere sahip olabileceği ve bu değerin işlenip üretimi gerçekleştirildiğinde ülke ekonomisine ciddi katkılar sağlayacağı kanısına varılmıştır.Our country, surrounded by seas on three sides, has a rich algal ecosystem. This algal life—macroalgae—contains valuable biomolecules, polysaccharides, minerals, and even vitamins. Another important component is macromolecules known as hydrocolloids. When these molecules interact with water, a gelation reaction occurs. The resulting gel is a completely organic substance and is widely preferred and used in various industrial and biotechnological fields today. To obtain hydrocolloids, seaweed (macroalgae) is used. In this study, Cystoseira barbata (Treptacantha barbata), a brown algae species commonly found along the Samsun Black Sea coast and occasionally causing pollution, was utilized. The extraction of alginate, an important hydrocolloid, was carried out separately for the months of February, June, and July, and the yields were calculated accordingly. Three different extraction routes were followed for alginate obtained in these months, and rheological and textural analyses were conducted to test the gel quality, viscosity, and resistance of the extracted alginate (1% w/v). Additionally, one of these routes was based on the spray dryer method, which differs from traditional techniques. The statistical evaluation of the results was performed by interpreting the numerical values presented in tables and graphs. All extracted alginates were compared with commercial alginate. The findings demonstrated that high-quality alginate could be obtained from Cystoseira barbata (Treptacantha barbata), a brown algae species commonly found along the Samsun/Black Sea coast. This study suggests that brown algae, which occasionally accumulate excessively and contribute to environmental pollution along the Black Sea coast, can be transformed into a valuable resource. Furthermore, if processed and produced efficiently, this resource could provide significant contributions to the national economy.