Samsun'da Tıbbi Atık Yönetiminin İncelenmesi ve Maliyet Bileşenleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kalan bölgedeki Tıbbi Atık Yönetiminin incelenmesidir. Bu amaçla, Samsun Tıbbi Atık Yönetimi Planının tüm aşamaları hem teknik hem de finansal bakımdan üç yıllık Büyükşehir Belediyesi uygulamalarından elde edilen veriler de dikkate alınarak ayrıntılı olarak analiz edilmiştir.Samsun'un nüfusu 1.252.693'tür. Samsun il merkezi bölgenin sağlık merkezi olmuştur. 2012 yılı verilerine göre Samsun il merkezinde 7 Devlet, 7 Özel Hastane ve OMÜ Araştırma Hastanesi mevcut olup, toplam yatak sayısı 3.602'dir. Toplam 58 sağlık ocağı, 109 diş hekimi muayenehanesi, 1 hemodiyaliz merkezi, 27 doktor muayenehanesi de dikkate alındığında, Samsun'daki tıbbi atık miktarının boyutları ortaya çıkmaktadır. 2011 yılı sonu itibariyle Büyükşehir Belediyesi Tıbbi Atık Yönetim Planı çerçevesinde toplanabilen aylık ortalama tıbbi atık miktarı 84.262 kg'dır.Büyükşehir Belediyesi 2002 yılında KfW Alman Yatırım Bankası ile Katı Atık Yönetiminin finansı için kredi anlaşması imzalamıştır. Proje Tıbbi Atık Yönetimini de kapsamaktadır. Proje çerçevesinde uygulama müşavirliği tarafından toplanan istatistiksel veriler ışığında iki farklı tıbbi atık yönetim senaryosu oluşturulmuş ve Büyükşehir Belediyesinin seçimine sunulmuştur. Büyükşehir Belediyesi toplamadan bertarafa kadar işlemlerin özel sektör kuruluşlarınca yapıldığı belediyenin karar verici, kontrol edici rol oynadığı senaryoyu seçmiş ve uygulamaya başlamıştır. Bu çalışmada seçilen senaryonun ve 3 yıllık uygulama sürecinin teknik, finansal ve çevresel analizi çevre yönetimi prensipleri kapsamında incelenmiş ve senaryo ile uygulama sonuçları karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.Sonuç olarak; seçilen model Samsun için uygulanabilir bir model olup, toplama ve taşıma işlemlerinin özel sektör eliyle gerçekleştirilmesi ve sterilizasyon iyi işleyen bir sistemin çarkları gibi çalışmaktadır. Çalışmada ayrıca sistemdeki aksaklıklar belirlenerek düzeltilmesi için alınması gereken önlemler ortaya konmuştur.

The aim of this study is to investigate the medical waste management in the area of Samsun Metropolitan Municipality Border. To reach this aim, all phases of Samsun Medical Waste Management Plan were analyzed both financially and technically together with three years application data obtained from Metropolitan Municipality.Samsun?s population is 1.252.693. Samsun city centre is became health centre of the region. According to the 2012?s data?s, there are 7 State, 7 Private and OMÜ Research Hospitals and total bed capacity is 3602. More than 58 small health centres, 109 dentist clinic, 1 haemodialysis centre and 27 private medical doctor offices are also present in the city centre. The average monthly collected medical waste amount is about 84.262 kg/ mount end of the 2011 data.The Metropolitan Municipality signed a loan agreement with the German Bank, namely KfW to finance Solid Waste Management which covers also Medical Waste Management System. Within the Project scope, the implementation consultant had a statistical research on Medical Waste Management in the city centre and recommended two scenarios for Medical Waste Management. The Metropolitan Municipality decided to apply the second scenario which covers mainly private sector activities from collection to disposal and supervised by the Metropolitan Municipality. A selected scenario and 3 years operational result of technical, financial and environmental analysis has been reviewed in the sense of environmental management principles, scenario and operational results has been compared and evaluated.Consequently, the chosen model is applicable model for Samsun which is collecting and disposal by private sector and sterilization is successfully operated. In the study, some recommendations are also made for improving the management system.