Petrol Rafinerisi Atıksularından Fiziko-Kimyasal Yöntemle Sülfür Gideriminin İncelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, petrol rafinerisi atıksularından kimyasal çöktürme yoluyla sülfür giderimi araştırılmıştır. Kırıkkale TÜPRAŞ Orta Anadolu Petrol Rafinerisi Atıksu Arıtma Tesisinin API seperatör çıkışı-flokülasyon havuzu girişinden atıksu numuneleri alınmış ve hem doğal hem de sülfür ilave edilmiş atıksulara kısmen kimyasal çöktürücü olan koagülant (FeCİ3.6H20, FeS04-7H20, Aİ2(S04)3.18H20) ve yardımcı koagülant (Ca(0H)2, CaC03) maddeler kullanılarak fiziko kimyasal işlemler uygulanmıştır. Deneyler oda sıcaklığında kesikli sistemde yürütülmüştür. Bu kesikli deneyler esnasında pH, sıcaklık, iletkenlik, çözünmüş oksijen değerleri ölçülmüş sülfür, KOİ ve sülfat analizleri yapılmıştır. Petrol rafinerisi atıksuyundaki sülfürler, demir tuzları ile (FeCl3.6H20, FeS04.7H20) etkili bir biçimde çöktürülerek giderilmiştir. Değişen pH değerleri ile birlikte sülfür ilave edilmiş atıksu numunelerinde Fe3+ ile %60-99 sülfür, %45-75 arasında KOİ, Ca(OH)2 (yardımcı koagülant) ile beraber kullanılan Fe2'1' ile %96-99 sülfür, %50-80 arasında KOİ giderim verimleri elde edilmiştir. Farklı pH değerlerine sahip ham atıksu numuneleri ile gerçekleştirelen deneyler sonunda Fe3+ ile %50-80, Ca(OH)2 ile beraber kullanılan Fe2'1' ile %32-55, Al3+ ile %50-83 arasında KOİ giderim verimleri elde edilmiştir. Herhangi bir kimyasal koagülant ilavesi olmadan sülfür eklenmiş petrol rafinerisi atıksu numunelerine fiziksel işlemler uygulanmıştır. Atıksu arıtım parametre (pH, Alkalinite, Çözünmüş Oksijen, KOİ, Sülfür) değerleri istenilen düzeyde olmamasına rağmen, %14-22 KOİ, %40-75 arasında sülfür giderim verimleri elde edilmiştir.

IV ABSTRACT In this study, sulfide removal by chemical precipitation from petroleum refinery wastewater was investigated. The wastewater samples were taken from the API (American Petroleum Institute) separator exit-flocculation pond entrance of Kırıkkale TÜPRAŞ Orta Anadolu Petroleum Refinery and physicochemical proceedings using coagulants which are partial chemical precipitator (FeCl3.6H20, FeS04.7H20, Al2(S04)3-18H20) and aiding coagulant (Ca(OH)2, CaC03) were applied to both raw wastewater and sulfide added wastewater. The experiments were performed in batch system. During these batch experiments pH, temperature, conductivity, dissolved oxygen were determined and alkalinity sulfate, sulfide and chemical oxygen demand were analyzed. The sulfides in petroleum refinery wastewater were removed efficiently by precipitating with iron salts (FeCl3.6H20, FeS04-7H20). Sulfide removal efficiencies of Fe3+ and Fe2'1' together with Ca(OH)2 as coagulant aid from sulfide added wastewater samples which have different pH values were varied between 62- 99%, 96-99% respectively and at same conditions COD removal efficiency of these chemicals were between 45-75%, 50-80%, respectively. In experiments performed with raw wastewater which has different pH values, COD removal efficiencies of Fe3+ and Fe2+ together with Ca(OH)2 as coagulant aid and Al3+ were observed between 50-80%, 32-55% and 50-83%, respectively. Physical proceedings were applied to petroleum refinery sulfide added wastewater samples without any chemical coagulants. Although the wastewater treatment parameters (pH, alkalinity, dissolved oxygen, chemical oxygen demand, sulfide) are not found suitable levels, COD and sulfide removal efficiencies were varied between 14-28% and 40-75%, respectively.