Bâbürlüler ve Batı Dünyası Arasındaki Etkileşimin Tasvir Sanatına Yansıması

Abstract

Bâbürlü Devleti, 1526-1858 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüştür. Kökleri Çağatay Türkleri ile Moğollara dayanan Bâbürlü hânedanı, Bâbür Şah'tan itibaren sanatın birçok alanıyla ilgilenmiş ve sanatçılara hâmîlik etmiştir. Temelleri Timurî, Safevî ve Orta Asya'ya dayanan Bâbürlü sanatı, yerel Hint gelenekleriyle birleşerek kendine özgü bir karakter kazanmıştır. Bâbürlü tasvir sanatı gelenek itibarıyla Timurlu mirasını sürdürmüştür. Tasvir sanatının bölgedeki gelişim yolculuğu göz önüne alındığında Orta Asya sanatı, Timurlu sanatına ve buradan da Bâbürlüler aracılığıyla Hint alt kıtasına seyahat ederek bölgenin barındırdığı yerel unsurlarla harmanlanmıştır. Bu doğrultuda Bâbürlü tasvir sanatı sadece büyük bir saray sanatı olarak değil, aynı zamanda kök saldığı topraklarla yakından ilişkili olarak özgün bir sanata dönüşmüştür. Bâbürlü hükümdarların ilgileri neticesinde nakkaşhânede yerel Hint unsurları, Avrupa resim ve ikonografisine ait unsurlar ile bir arada kullanılmıştır. Bâbürlüler ve Avrupa arasındaki ilk temas alt kıtaya gelen Cizvit Misyonerler ile başlamıştır. Daha sonra İngiltere, Hollanda ve Fransa Doğu Hindistan Şirketleri aracılığıyla devam etmiştir. Bu süreçte Bâbürlü sultanlarına sunulan diplomatik hediyeler vasıtasıyla saraya giren Avrupa tasvirleri, nakkaşhâne üzerinde doğrudan etkide bulunarak yeni sanat üslûplarının sentezlenmesine katkıda bulunmuş ve çeşitli üretimlere imkân tanımıştır. Avrupalı devletler ile ortaya çıkan ticari ve diplomatik etkileşim vasıtasıyla Bâbürlü nakkaşhânesine ait eserler Avrupa limanlarına ulaşmıştır. Bu temasın neticesi olarak Bâbürlü eserleri Avrupa koleksiyonlarında yerini almıştır. Bu eserler sadece koleksiyonlarda yer almamış aynı zamanda Avrupalı sanatçılar tarafından ya doğrudan kopyalanmış ya da kendi üslûplarına bağlı kalarak yaratıcılıkla uyarlanmıştır. Bu çalışmada Bâbürlü tasvir sanatının gelişim sürecinde Avrupa resim sanatından ne ölçüde etkilendiği ve hangi ölçüde kendi notalarıyla geliştirildiği ele alınmıştır. Bölgede yurt tuttukları andan itibaren farklı din, kültür ve renklerle karşılaşan Bâbürlülerin, Avrupa resim sanatına katkısı örnekler üzerinden değerlendirilmiştir. Temasın bir diğer ayağı olarak Bâbürlü tasvir sanatının, Avrupa sanatı üzerinde ne derece etkili olduğu ve bu etkinin sınırları ele alınmıştır.The Mughals ruled India between 1526 and 1858. The Mughal dynasty, which had its roots in the Chagatai Turks and Mongols, was interested in many fields of art and patronised artists from Babür Shah onwards. Mughal art, which has its roots in Timurid, Safavid and Central Asia, gained a distinctive character by combining with local Indian traditions. Mughal miniature art continued the Timurid legacy in terms of tradition. Considering the developmental journey of the art of depiction in the region, Central Asian art travelled to the Timurid art and then to the Indian subcontinent through the Mughals. It blended with the local elements of the area. Accordingly, the Mughal miniature became an excellent court art and a unique art closely related to the lands in which it took root. As a result of the interest of the Mughal emperors, local Indian elements were combined with aspects of European painting and iconography. The first contact between the Mughals and Europe began with the Jesuit missionaries who came to the subcontinent. It continued through the East India Companies. In this process, the depictions of Europe, which entered the palace through diplomatic gifts presented to the Mughal emperors, directly impacted the nakkaşhâne, enabling the synthesis of new artistic styles and various productions. As a result of the commercial and diplomatic interaction with European states, the works of the Mughal atelier reached European ports. As a result of this contact, Mughal works took their place in European collections. These artefacts were included in collections and either directly copied or creatively adapted to their own styles by European artists. In this study, the extent to which the Mughal art of depiction was influenced by European painting in the process of its development and the extent to which it developed its own notes is discussed. The contribution of the Mughals, who encountered different religions, cultures and colours from the moment they settled in the region, to European painting is evaluated through examples. As another pillar of contact, the extent to which the Mughal miniature art influenced European art and the limits of this influence are discussed.