Üniversite Öğrencilerinde Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu ile Benlik Saygısı ve Dürtüsellik Arasındaki İlişki

Abstract

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde tıkınırcasına yeme bozukluğu ile benlik saygısı ve dürtüsellik arasındaki ilişkinin incelenmesi ve aynı zamanda bazı demografik değişkenler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2024-2025 eğitim öğretim yılı Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde öğrenim gören 332 kadın, 78 erkek toplam 410 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada Tıkınırcasına Yeme Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Barratt Dürtüsellik Ölçeği ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için IBM SPSS 21 istatistik paket programı kullanılmıştır. Kolmogorov-Smirnov testi sonucu araştırma verilerinin normal dağılım gösterdiği tespit edildiğinden verilerin analizinde parametrik testler kullanılmıştır. Bu bağlamda, araştırmanın alt problemlerinin amacına uygun olarak, bağımsız gruplar için t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon Katsayısı Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon testleri uygulanmıştır. Yapılan analiz sonuçları incelendiğinde, tıkınırcasına yeme ile benlik saygısı ve dürtüsellik düzeyleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı orta düzeyde pozitif yönde ilişki olduğu bulunmuştur. Benlik saygısı ve dürtüsellik düzeylerinin, tıkınırcasına yemeyi anlamlı şekilde yordadığı bulunmuştur. Tıkınırcasına yeme ile cinsiyet, öğün sayısı, psikiyatrik tedavi öyküsü, güncel olarak psikiyatrik tedavi görüyor olma, fiziki görünümden memnuniyet ve kişinin beden ağırlığına bağlı öz-kabul düzeyi değişkenleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmuş, gelir düzeyi, fiziksel hastalık durumu değişkenleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Benlik saygısı ile gelir düzeyi, öğün sayısı, psikiyatrik tedavi öyküsü, güncel olarak psikiyatrik tedavi görüyor olma, fiziki görünümden memnuniyet, kişinin beden ağırlığına bağlı öz-kabul düzeyi değişkenleri arasında anlamlı fark olduğu bulunmuş, cinsiyet ve fiziksel hastalık durumu değişkenleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Dürtüsellik ile gelir düzeyi, öğün sayısı, güncel olarak psikiyatri tedavi görme, fiziki görünümden memnuniyet, kişinin beden ağırlığına bağlı öz-kabul düzeyi değişkenleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu bulunmuş, cinsiyet, gelir düzeyi, fiziksel hastalık durumu, psikiyatrik tedavi öyküsü değişkenleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.This study aimed to examine the relationship between binge eating disorder, self-esteem, and impulsivity among university students, as well as to evaluate these variables in relation to certain demographic factors. Within the scope of the research, the relational screening model, one of the general screening models, was employed. The study group consisted of a total of 410 university students (332 female and 78 male) enrolled at Ondokuz Mayıs University during the 2024–2025 academic year. The Binge Eating Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, Barratt Impulsiveness Scale, and a personal information form were used as data collection tools. The IBM SPSS 21 statistical package program was utilized for data analysis. Since the KolmogorovSmirnov test indicated that the data followed a normal distribution, parametric tests were employed in the analyses. In this context, in line with the aims of the research sub-problems, independent samples t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Pearson Correlation Coefficient analysis, and Multiple Linear Regression analysis were conducted. The analysis results revealed a statistically significant, moderate, and positive relationship between binge eating and levels of self-esteem and impulsivity. It was also found that self-esteem and impulsivity significantly predicted binge eating. Statistically significant differences in binge eating were observed in relation to gender, number of meals, history of psychiatric treatment, current psychiatric treatment, satisfaction with physical appearance, and self-acceptance based on body weight, while no significant differences were found for income level or the presence of physical illness. Regarding self-esteem, significant differences were found with respect to income level, number of meals, history of psychiatric treatment, current psychiatric treatment, satisfaction with physical appearance, and self-acceptance based on body weight, whereas no significant differences were found for gender or presence of physical illness. In terms of impulsivity, significant differences were observed with respect to income level, number of meals, current psychiatric treatment, satisfaction with physical appearance, and self-acceptance based on body weight, while no significant differences were found for gender, income level, presence of physical illness, or history of psychiatric treatment.