Akılcı İlaç Kullanım Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Yaşlanan nüfusun artması, kronik hastalıkların çoğalması, insanların ilaca kolay erişim sağlaması gibinedenler ilaçların yüksek miktarlarda tüketilmesinin sebepleri arasındadır. Ayrıca kişilerin ilaç hakkındakibilgileri, ilacı nasıl ve ne şekilde kullandığı gibi durumlar ilacın akılcı kullanımı üzerinde etkili olmaktadır.Bireylerin ilaç kullanırken ilacın kullanım özelliklerine ne kadar dikkat ettiği, ilaçları ne kadar akılcı tükettiğibu araştırmanın problemini oluşturmaktadır. Bu çalışma Türkiye’ de yaşayan 18-65 yaş aralığındaki kişilerinakılcı ilaç kullanım farkındalığını ölçmek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma Türkiye genelinde yaşayan 18-65yaş aralığındaki katılımcılara 2019 Ekim ve Aralık ayları arasında anket uygulamak suretiyle yapılmıştır.Anketin katılımcılara ulaştırılabilmesi için online anket yönteminden faydalanılmıştır. Anket Çiçek (2012)’inhazırlamış olduğu yüksek lisans tezinden alınmıştır. Anket 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümdedemografik veriler, ikinci bölümünde bilinçli ve reçeteli ilaç kullanımı bilgi formu, üçüncü bölümde ise ilaçkullanmaya ilişkin sağlık inanç ölçeği bulunmaktadır. Araştırma bulgularına göre katılımcıların akılcı ilaçkullanımında yaş, medeni durum, eğitim ve gelir seviyesinin herhangi bir etkisi yokken sosyal güvenceninvarlığı ile akılcı ilaç kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma kapsamındadeğerlendirilen katılımcıların %76,9’unu sosyal güvenceye sahip bireyler oluşturmakta olup ilaç kullanımıkonusunda bilinçli hareket ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcılardan %29,6’sı ise reçetesiz ilaçkullanmadıklarını belirtmiştir ve bu katılımcıların reçetesiz ilaç kullanan katılımcılara göre daha akılcı ilaçkullandıkları ortaya çıkmıştır. Katılımcıların %70,4’ünün reçetesiz ilaç kullanıyor olması ilaç kullanımıkonusunda yeterince bilinçli olmadıklarını ortaya koymuştur. Bireylerin ancak kendi tedavilerine uyabilecekilaçların kullanılmasının doğru olduğu konusunda bilinçlendirilmeleri gerekmektedir. Akılcı ilaç kullanımıkonusunda toplum bilincini arttıracak girişimlerde bulunulmalıdır.