Topraksız Kültürde Kullanılan Hindistan Cevizi Lifi Atıklarının Pleurotus Ostreatus Mantar Yetiştiriciliğinde Yeniden Kullanımı

Abstract

Bu çalışma, topraksız kültürde kullanıldıktan sonra açığa çıkan Hindistan cevizi lifi (kokopit) atığının Pleurotus ostreatus mantarı yetiştiriciliğinde ortam olarak kullanılabilme olanağını ve bu ortamlardan elde edilen mantarların verim, biyolojik etkinlik (BE) ve morfolojik özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, çalışmada kullanılan yetiştirme ortamlarının sterilizasyon öncesi, sterilizasyon sonrası ve hasat sonrası bazı özellikleri belirlenmiştir. Çalışmanın birinci aşamasında ana materyal olarak atık Hindistan cevizi lifi (K), kavak talaşı (KT) ve buğday samanı (BS), katkı materyali olarak buğday kepeği (BK) ve çay atığı (ÇA) materyallerinin farklı oranlarda kullanıldığı 23 ortamın P. ostreatus'un misel gelişimi üzerine etkisi belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında petride yürütülen deneme sonuçları dikkate alınarak farklı oranlarda hazırlanan 5 yetiştirme (10BS+80K+10BK, 20BS+70K+10BK, 30BS+60K+10BK, 40BS+50K+10BK, 50BS+40K+10BK) ve kontrol ortamının (90BS+10BK) iki farklı ticari firmadan temin edilen P. ostreatus çeşidinin (Ç1 ve Ç2) verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi tespit edilmiştir. Deneme sonucu olarak verim ve BE bakımından çeşitler arasındaki farklılıklar önemsiz, ortamlar arasındaki farklılıklar ve ortamxçeşit interaksiyonu önemli (P<0.05) bulunmuştur. En yüksek verim 90BS+10BK (251.24 g/kg torba) ortamından, en yüksek BE değerleri ise 50BS+40K+10BK (%50.89) ve 40BS+50K+10BK (%46.06) ortamlarından elde edilmiştir. Çalışma sonucunda atık Hindistan cevizi lifinin P. ostreatus yetiştiriciliğinde kullanılabileceği tespit edilmiştir.This study was carried out in order to determine the using possibility of coconut fiber waste (cocopeat) remaining from soilless culture as a substrate in Pleurotus ostreatus cultivation and the yield, biological efficiency (BE) and morphological properties of mushrooms obtained from these substrates. Also, some properties of the substrates used in the study were determined before sterilization, after sterilization and after harvest. In the first stage of the study, the effect of 23 substrates prepared in different rates using coconut fiber waste (K), poplar sawdust (KT) and wheat straw (BS) as the main material and wheat bran (BK) and tea waste (ÇA) as supplements on mycelium development of P. ostreatus were determined. In the second stage of the study, the effect of 5 substrates prepared by considering the results of trial conducted in petri dishes in the different rates (10BS+80K+10BK, 20BS+70K+10BK, 30BS+60K+10BK, 40BS+50K+10BK, 50BS+40K+10BK) and control substrate (90BS+10BK) on the yield and quality characteristics of P. ostreatus varieties (Ç1 and Ç2) supplied from two different commercial companies were determined. As a result of the study, the difference among the varieties in terms of yield and BE was insignificant, and the difference among the substrates and substrate x variety interaction were found significant (P<0.05). The highest yield was obtained from the substrate of 90BS+10BK (251.24 g/kg bag) and the highest BE values were obtained from the substrates 50BS+40K+10BK (50.89%) and 40BS+50K+10BK (46.06%). In conclusion, it has been determined that coconut fiber waste could be used in P. ostreatus cultivation.