Erkan Ocaklı: Hayatı, Sanatı ve Türkülerinde Kullandığı Kültürel Unsurlar

Abstract

Erkan Ocaklı, 1970'li yıllarda modernleşmekte olan Karadeniz müziğinin önemli kilometre taşlarından biri olmuş ve önce bağlama, daha sonra org ve bas gibi enstrümanlar ile Karadeniz türkücülüğünün sınırlarını genişletmiştir. Karadeniz türkülerinin otantik yapısını bozmadan ulusal medyada temsil eden sanatçı, yerleşik Karadeniz türkücülüğü geleneğini şarkı formuna dönüştürmeyi başarmıştır. Ocaklı, Karadeniz müziği için öncü bir şahsiyet olmuş ve bugün Karadeniz müziğinde moda hâline gelen pek çok tarzın ilk örneklerini vermiştir. Denilebilir ki Erkan Ocaklı'nın sanat yaşamı, Karadeniz türkücülüğünden Karadeniz şarkıcılığına uzanan bir yolu ifade etmektedir. Erkan Ocaklı; modernleşen Karadeniz'e ve Karadeniz müziğine hep bir şüpheyle yaklaşan, türkülerinde modernleşmeyi alaya alan, geleneksel müziğe ve değerlere sıkı sıkıya bağlı kalmayı tercih eden bir sanatçı portresi çizmektedir. Onun geleneksel ögeleri ve türkülerinde geleneği kullanışı ise gençlik yıllarında Türk Folklor Kurumu'nda Ahmet Sadi Ataman'dan aldığı eğitime dayalı olup bilinçli bir tercih olarak karşımıza çıkmaktadır. Erkan Ocaklı'nın Karadeniz sınırlarını aşan türkücülüğü, onun Anadolu kültürüyle de temas etmesine sebep olmuştur. Bu durum da türkülerinde Erkan Ocaklı'nın Anadolu ve Karadeniz coğrafyasının ortak sorunlarını, konularını ve kültürel unsurlarını işlemesine katkı sağlamıştır. Dolayısıyla Erkan Ocaklı'nın türkülerinde modernleşen Türkiye'nin ortak izlerini bulmak mümkündür. Bununla birlikte onun gelenekten yoğun bir şekilde besleniyor oluşu, türkülerini kültürel açıdan zengin bir konuma getirmiştir. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır: Hayatı başlığını taşıyan ilk bölümde, elimizdeki veriler ışığında sanatçının çocukluk yıllarından ölümüne kadar geçen biyografisi ele alınmıştır. Sanatı başlığını taşıyan ikinci bölümde ise önce Karadeniz müziğinin tarihi gelişimi temel özellikleriyle, Erkan Ocaklı'nın sanatçılığı ise temel hatlarıyla ele alınmış ve Erkan Ocaklı'nın Karadeniz müziğindeki yeri tespit edilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise bu iki bölümde sunulan bilgiler ışığında türkülerinde kullandığı kültürel unsurlar tespit edilmiştir.

Erkan Ocakli became one of the important milestones of the modernizing Black Sea music in the 1970s and expanded the boundaries of Black Sea folk singing first with instruments such as the baglama, then the organ and bass. The artist, who represented the Black Sea folk singers in the national media without disrupting their authentic structure, managed to transform the established Black Sea folk singing tradition into a song form. Ocakli became a pioneering figure for Black Sea music and gave the first examples of many styles that have become fashionable in Black Sea music today. It can be said that Erkan Ocakli's artistic life represents a path from Black Sea folk singing to Black Sea singing. On the other hand, Erkan Ocakli draws the portrait of an artist who always approaches the modernizing Black Sea and Black Sea music with suspicion, ridicules modernization in his folk songs, and prefers to remain strictly committed to traditional music and values. His orientation towards tradition and his use of tradition in his folk songs are based on the education he received from Ahmet Sadi Ataman at the Turkish Folklore Association in his youth and appear as a conscious choice. On the other hand, Erkan Ocakli's folk singing that went beyond the borders of the Black Sea region also brought him into contact with Anatolian culture. This situation caused Erkan Ocakli to deal with the common problems, subjects and cultural elements of Anatolia and the Black Sea geography in his folk songs. Therefore, it is possible to find common traces of modernizing Türkiye in Erkan Ocakli's folk songs. In addition, his intensive nourishment from tradition has brought his folk songs to a culturally rich position. Our study consists of three parts: In the first part titled His Life, the artist's biography from his childhood to his death is discussed in the light of the data we have. In the second part titled His Art, the historical development of Black Sea music is first discussed with its basic characteristics, Erkan Ocakli's artistry is discussed in its basic lines and Erkan Ocakli's place in Black Sea music is determined. In the third and final section, the cultural elements used in his folk songs were determined in the light of the information presented in these two sections.