Samsun Katı Atık Düzenli Depolama Sahası Deponi Gazı Enerji Verimliliğinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Samsun katı atık düzenli depolama sahasındaki mevcut depo gazı verimliliği incelenmiş, depo gazı enerji geri kazanım seçenekleri değerlendirilmiş ve ilerleyen yıllar için oluşacak depo gazı miktarının ve enerji potansiyelinin hesaplanabilmesi için matematiksel model çalışması yapılmıştır. Sahaya 2 adet modelleme çalışması uygulanmıştır. Birinci çalışmada, Samsun'un İlkadım, Atakum, Canik ve Tekkeköy ilçelerinin (merkez ilçelerinin) atıklarının sahada depolanması sonucu ve ikinci çalışmada, Samsunun bütün ilçelerinin atıklarının sahada depolanması durumunda modelleme sonuçları değerlendirilmiştir. Depo gazından enerji elde etmek için çeşitli teknolojiler mevcuttur. Bu teknolojilerin başlıcaları, içten yanmalı motorlar ve gaz türbinleri kullanılarak elektrik enerjisi üretimi ve kojenerasyondur. Bu teknolojilerin enerji verimlilikleri, birbirine göre üstünlükleri, avantaj ve dezavantajları incelenmiştir. Samsun katı atık düzenli depolama tesisinde elektrik enerjisi üretimine Mart 2012 yılında başlanmış ve Mayıs 2012 sonuna kadar üretilen elektrik enerjisi miktarı 3800MW'dır. Aynı yıl için tesisten elde edilen verim %34'dür. Verimin düşük olması tesise başka alternatif yöntemlerin uygulanabileceğini göstermiştir. Matematiksel model çalışmasının sonucunda ise birinci durum için (Samsun'un merkez ilçelerinin atıklarının sahada depolanması durumunda) CAA sabiti ile toplam metan oluşumu 391 m3gaz/ton atık bulunmuştur. AP-42 sabitine göre ise toplam metan oluşumu 233 m3gaz/ton atık olarak bulunmuştur. İkinci durum için ise, (Samsun'un bütün ilçelerinin atıklarının sahada depolanması durumunda) CAA sabiti ile toplam metan oluşumu 367 m3gaz/ton atık, AP-42 sabitine göre ise toplam metan oluşumu 217 m3gaz/ton atık olarak bulunmuştur. Literatürde, 1 ton evsel atık başına oluşabilecek oluşacak depo gazı 120-300 m3gaz/ton aralığında verilmektedir. Buradan AP-42 için yapılan hesaplamaların literatürdeki değerler arasında kaldığı, daha gerçekçi ve doğru bir sonuç verdiği görülmektedir. Yapılan hesaplamalar sonucu LandGEM modeli AP-42 değerleri esas alınarak depo gazı enerji üretim seçenekleri değerlendirilmiştir. Elde edilecek depo gazından gaz motorları, gaz türbinleri ve gaz motorlu kojenerasyon sistemleriyle enerji üretiminin uygun olabileceği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Katı Atıklar; Düzenli Depolama; Depo Gazı; Enerji Verimliliği.This study, solid waste in landfills in Samsun, the efficiency of existing landfill gas has been examine, landfill gas energy recovery options evaluated, for subsequent years store the amount of gas to be formed, in order to calculate the energy potential mathematical model study was conducted. 2 modeling was applied in the area. İn the first study, Samsun's İlkadım, Atakum, Canik and Tekkeköy district storing the result of waste, in the second study Samsun's of all district storing the result of waste modeling results were evaluated. To obtain energy from landfill gas several technologies are avaliable. The most important of these Technologies internal combustion engines and using gas turbines electric power generation and are cogeneration. Energy effiency of these Technologies the relative superiority was investigated. Electricity production solid waste landfill in Samsun start in year 2012 and until the end of May 2012 the amount of electricity produced 3800 MW. The yield obtained from plants in the same year is percent 34. The low yield plants was demonstrated that the alternative method. As a result of the mathematical model study, for thr first case total waste methane formation was found 391 m3 gas/tonne with constant by CAA. AP-42 is compared to constant total methane formation was found 233 m3 gas/tonne. Fort he second case total methane formation was found 367 m3 gas/tonne with constant CAA, according to constant AP-42 total methane formation was found 217 m3 gas/tonne. İn the literatüre, 1 tonne per household waste landfill gas may occur are given 120-300 m3 gas/tonne. From here, the calculations mad efor the AP-42 has remained among the values in the literatüre and the result of AP-42 seems to be more realistic and accurate. As a result of calculations made, landfill gas power generation options have been evaluated. Be obtained from landfill gas, gas engines, gas turbines of cogeneration systems with energy productioncould have an appropriate. Key Words: Solid Waste; Landfilling; Landfill Gas; Energy Potential.