Epididimal Manda Spermasının Dondurulmasında Spermaya Katılan Farklı Sulandırıcıların Spermatolojik Parametreler Üzerine Etkisinin İn-vitro Değerlendirilmesi

Abstract

Yapılan bu araştırmanın amacı, mezbahanelerden kesim sonrası alınan manda testislerinden elde edilen epididimal spermalarda çeşitli sperma sulandırıcıları kullanarak dondurmanın bazı spermatolojik parametreler üzerine etkisinin incelenmesidir. Mezbahanelerden kesim sonrası alınan 15 adet erkek Anadolu mandası (3 yaş ve üzeri) testislerinden elde edilen epididimal spermalara 6 farklı sperma sulandırıcısı (Tris, OptixCell®, BioXcell®, BullXcell®, AndroMed®, Steridly®) katılarak yapılan spermatolojik muayenelerle spermatozoonların motilitesi, ölü/canlı spermatozoon oranı, anormal spermatozoon oranı ve Hipo Osmotik Şişme Testi (HOST) oranları saptandı. Araştırmada taze sperma ile çözüm sonu sperma motilitesi, ölü spermatozoon oranı, HOST oranı, orta kısım, kuyruk ve toplam anormal spermatozoa oranları arasında önemli (p<0,001) farklılıkların olduğu saptandı. Sulandırıcılar arasında motilite oranı taze spermada Tris (% 55 ± 2,71), çözdürme sonrasında ise Tris ve OptixCell® (% 6) diğer sulandırıcılara göre daha iyi sonuçlar verdi. Ölü spermatozoon oranında da Tris sulandırıcısı, taze ve çözdürme sonrasında sırasıyla % 22 ± 0,98 ve % 65,30 ± 2,94 ile diğer sulandırıcılara göre en iyi sonucu verdi. Anormal spermatozoonda ise en az toplam anormali veren sulandırıcı taze ve dondurma çözdürme sonrası sırasıyla % 18,06 ± 0,56 ve % 18,60 ± 0,72 sonuçlarını veren BullXcell® sulandırıcısı oldu. HOST oranlarına bakıldığında taze spermada en iyi sonucu Tris sulandırıcısı (% 63,40 ± 0,78) verirken, dondurma çözdürme sonrası sulandırıcılar arasında anlamlı derece bir fark gözlemlenmedi (P ≥0,05). Çalışmamızda kullanılan sperma sulandırıcıları arasında spermatolojik parametreler göz önüne alındığında Tris sulandırıcısının en iyi sonuçları veren sperma sulandırıcısı olduğu görülmektedir. Elde edilen epididimal spermalarda taze ve çözüm sonrası motilite oranları yapılan çalışmalarla uyumlu bulundu. Sonuç olarak post-mortem elde edilen epididimal manda spermasının biyoteknolojik yöntemler kullanılarak değerlendirilebileceği düşünülmektedir.