Tüketicilerin Etik Pozisyonu, Tüketim Değerleri ve Sorumlu Tüketim Davranışları Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Son yıllarda artan çevresel kaygılar ile birlikte ulusal ve uluslararası alanda çevresel konulara yönelik ilginin arttığı görülmektedir. Bu çalışmada çevresel problemlerin azaltılmasına ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir dünya bırakılmasına katkıda bulunan sorumlu tüketim davranışlarına odaklanılmıştır. Çevresel problemlerin kaynağı olarak aşırı tüketimin gösterilmesi, sorumlu tüketim davranışlarının önemini de gün geçtikçe arttırmaktadır. Bu çalışma ile tüketicilerin ahlaki konularda karar vermesini etkileyen etik pozisyonlar, çevresel bir duyarlılıkla ve sorumlu tüketim kapsamında satın alınan çevre dostu ürünlere yönelik tüketim değerleri, sorumlu tüketim davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada hem nicel hem de nitel araştırma birlikte kullanılarak konunun bütünsel bir bakış açısı ile incelenmiştir. Nitel araştırmada betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Nicel araştırmada anket yöntemi ile toplanan veriler SPSS, AMOS ve SMART PLS istatistik programları aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, tüketicilerin etik pozisyonlarının diğer değişkenlerle anlamlı ilişkilere sahip olduğu ancak tüketim değerleri, sorumlu tüketim davranışları, sosyal medya davranışları üzerinde güçlü bir belirleyiciliğe sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüketim değerleri, sorumlu tüketim davranışları, sosyal medya davranışları ve sorumlu tüketim niyeti arasında anlamlı ilişkilerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.It is seen that there has recently been an increasing interest in environmental issues in national and international platform on account of environmental concerns.In this study, it has been focused on responsible consumption behaviors which make contribution to decreasing environmental problems and leaving a habitable world to the next generations. Regarding over consumption as the source of environmental problems increases the importance of responsible consumption behaviors day by day. This study aims at analyzing the relationship between ethical position which affects the decisions of consumers on moral issues, consumption values regarding environmental-friendly products which are purchased through an environmental awareness and within the scope of responsible consumption andresponsible consumption behaviors. Quantitative and qualitative researches have been used in the research and the issue has been handled from an integral point of view. Descriptive analysis method has been used in qualitative research whiledata has been collected through survey method in quantitative research. This data has been analyzed through such statistical programs as SPSS, AMOS and SMART PLS. In accordance with the outcomes of the research, ethical positions of consumers have meaningful relations with the other variants while they have no strong decisiveness on consumption values, responsible consumption behaviors and social media behaviors. It has been concluded that there are meaningful relations between consumption values, responsible consumption behaviors, social media behaviors and intention of responsible consumption.