Doğu Karadeniz Sahil Şeridinde Karakökenli Noktasal Kirleticilerin İncelenmesi

Abstract

DOĞU KARADENİZ SAHİL ŞERİDİNDE KARAKÖKENLİ NOKTASAL KİRLETİCİLERİN İNCELENMESİ ÖZET Bu çalışmada, Doğu Karadeniz bölgesinde bulunan Karadeniz için kirletici kaynak olarak belirlenmiş yedi ayrı deşarj noktasından mevsimsel olarak su numuneleri alınmış ve analiz edilmiştir. Bu deşarj noktalarından birirsi Trabzondaki Moloz bölgesindedir. Moloz kanalizasyon deşarj noktasındaki kararlı hal konsantrasyonları ve teorik ortam konsantrasyonları, biyokimyasal oksijen ihtiyacı, organik azot, amonyak azotu parametreleri için belirlenmiştir. Alınan örneklerde pH, Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı, Fosfor(Toplam fosfor, Ortofosfat), Azot(Toplam Kjeldahl, Amonyak, Nitrit ve Nitrat Azotu) analizleri yapılmıştır. Bulunan sonuçlar nehirler için, 'Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğindeki' kıta içi su kaynaklarının sınıflarına göre kalite kriterlerine, kanalizasyonlar için ise aynı yönetmelikte verilen derin deniz deşarjına verilebilecek atık suların özellikleri kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Deşarj edilen kanalizasyon sularının, denizde oluşturduğu atıksu bulutunun dispersiyonu, ortamdaki etkin olan akıntı yönü ve hızı, atıksu debisi dolayısıyla atıksu çıkış hızı sabit kabul edilerek tayin edilmiştir. Sürekli ve sabit bir noktasal kaynaktan yayılan kirleticilerin ortamda oluşturacağı kararlı hal konsantrasyonlarını belirlemek amacı ile kısmi diferansiyel denklemler kurulmuş ve bu diferansiyel denklemlerin çözümü için ortam şartlarına göre belirlenen parametreler kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler : Karakökenli kirletici, noktasal kaynak, dispersiyon, biyokimyasal giderim sabiti, atıksu bulutu.

ABSTRACT In this study, water samples have been taken and analysed seasonally from seven different discharge points which have been determined as polluter source for Black Sea in the Eastern Black Sea Region. One of these discharge points is in Moloz area of Trabzon. The stable equilibrium concentrations and theoretical local concentrations of Moloz sewage discharge point were determined for biochemical oxygen demand, organic nitrogen and ammonia- nitrogen parameters. The water samples, pH, biochemical oxygen demand, phosphorus(total and orthophosphorus), nitrogen(total kjeldahl, ammonia, nitrite-nitrogen and nitrate-nitrogen), analysed. The results obtained for river water were evaluated according to the 'inland water sources' criteria mentioned in water pollution control regulation and the results obtained from the analysing of sewage water were compared with the deep water discharge criteria comprised in the same regulation. Dispersion of waste-water cloud occurred in the sea by sewage discharge was predicted assuming the effective sea water flow rate and its direction and waste-water flow rate is stable. Partial differential equations were developed for the stationary and unstationary discharge points in order to predict the stable equilibrium concentrations in the area and parameters which were predicted according to the surrounding conditions were used to solve of these partial differential equations. Keywords : Land-based polluter, stationary point, dispersion, biochemical removal constant, waste-water cloud.