Otofaji ve Hayvan Hastalıklarında Rolü

Abstract

Otofaji, Yunanca kökenli bir terim olup kelime anlamı olarak kendi kendini (auto) yeme (phagy) anlamına gelmektedir. Hücrenin kendi sitoplazmik içeriğinin veya hücre içi patojenlerin bir zarla sınırlaması şeklinde tanımlanabilir. Bu zar yapısı memeli hücrelerinde lizozomla birleşerek fagolizozom yapısını oluşturmaktadır. 1960’lı yılların başında otofaji mekanizmalarının daha iyi anlaşılması ve ilgili genlerin belirlenebilmesi için mayalardan yararlanılmıştır. Mayalar farklı şartlarda inkube edildiğinde otofajik aktivite gözlenmiştir. Otofaji hücrenin normal fizyolojik süreci içinde bulunmakta ve bu işlem sayesinde eski hücresel organeller başta olmak üzere sitoplazmik ürünler parçalanmaktadır. Parçalanma sonrası meydana gelen son ürünler yeniden hücrenin kullanımına sunulmaktadır. Böylelikle hücrenin enerji dengesine katkı sağlayan bir geri dönüşüm mekanizması olarak çalışmaktadır. Otofaji mekanizmalarında meydana gelecek sorunlar enfeksiyon, kanser ve nörodejeneratif hastalıklar gibi birçok problemin görülmesine neden olmaktadır. Otofaji ve insan hastalıkları arasındaki ilişki yoğun olarak çalışılmıştır. Ancak deneysel çalışmaların yanı sıra hayvan hastalıklarında da otofajinin rolünün araştırılması veterinerlik alanında önemlidir. Bu derlemenin amacı, otofaji hakkındaki literatür verisinin taranması, önemli hayvan hastalıklarında otofajinin rolüyle ilgili güncel bilgilerin derlenmesidir.