Çimlenme Sıcaklığının Pamuk (Gossiypium Hirsutum L.) Çeşitlerinde Çimlenme ve Fide Büyüme Parametrelerine Etkisi

Abstract

Bitki yaşamında çimlenme ve fide büyüme periyodu çok önemli bir fonksiyona sahiptir. Özellikle abiyotik stress koşullarının oluştuğu durumlarda bu periyotlar bitki yaşamının sürdürülebilirliği için hayatı derecede öneme sahiptirler. Bu durum dikkate alınarak pamuk çeşitlerinin çimlenmesi ve fide büyüme parametreleri açısından en uygun sıcaklık derecesinin tespit edilmesi amacıyla bu araştırma yürütülmüştür. Kontrollü koşullar altında yürütülen bu araştırmada, iki pamuk çeşidinin (May-344 ve Candia) çimlenme ve fide gelişim parametreleri 8 farklı sıcaklık seviyelerinde (8, 12, 16, 20, 24, 28, 32 ve 36°C) test edilmiştir. Araştırma sonucu May-344 ve Candia pamuk çeşitlerinde sırasıyla çimlenme yüzdesinin %45,17-16,17, çimlenme süresinin 4,06-3,94 gün ve çıkış oranı indeksinin 1,89-0,58 olduğu belirlenmiştir. Ayrıca; May-344 ve Candia pamuk çeşitlerinde sırasıyla kök uzunluğu 37,89-16,43 mm, gövde uzunluğu 44,69-41,00 mm, kök taze ağırlığı 22,40-19,51 mg, gövde taze ağırlığı 90,37-131,80 mg ve kök/gövde oranı 0,26-0,16 mg/mg olarak bulunmuştur. İlave olarak test edilen parametrelerin çoğunun sıcaklıktan önemli ölçüde etkilendiğini belirlenmiştir. Her iki pamuk çeşidinin ortalaması ve her iki çeşit için ayrı ayrı en yüksek çimlenme oranı 20 oC'de elde edilmiştir. 8 oC'de ise çimlenme kaydedilmemiştir. Kök/sürgün oranı dışında diğer fide büyüme parametreleri 20-32 oC arasında maksimuma ulaşırken, daha yüksek sıcaklıklarda azalmıştır.