Kırsal Kalkınma Amaçlı Hibe Projelerinin Değerlendirilmesi: Tr83 Bölgesi Örneği

Abstract

Kırsal alanda uygulanan program ve projeler ile ilgili literatürde değerlendirme çalışmalarının yetersizliği önemli bir eksiklik olarak vurgulanmaktadır. Araştırma ile kırsal alanlarda alternatif gelir getirici faaliyetlerin geliştirilmesi, genç istihdamı ve kadın girişimciliğini hedefleyen projelerin derinlemesine analizini yaparak program ve projeler ile ilgili uygulayıcılara, karar alıcılara ve araştırmacılara faydalı olmak amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamında, 2012-2013 yılları arasında Çorum, Samsun ve Tokat illerinin kırsal alanlarında uygulanan dört adet küçük ölçekli hibe projesinin tasarım, uygulama ve uygulama sonrası süreçleri örnek olay yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre projeler kısa vadede sosyal bir devinim yaratmakla birlikte mevcut müdahale mantığının kırsal alanlarda gelir ve istihdam olanakları yaratma konusunda gerçekçi olmadığı ve yetersiz kaldığı söylenebilir. Projelerin katılımcı bir şekilde hazırlanması, yerel öncelik ve sorunlara bütüncül bir yaklaşımla odaklanılması ve proje faaliyetlerinin sonuç odaklı olarak belirlenmesi kırsal alanlarda pozitif bir değişim yaratabilmek için gerekli görülmektedir. Ayrıca kurumsal öğrenme açısından önemli potansiyel taşıyan değerlendirme çalışmaları, program/proje döngüsü boyunca düzenli olarak gerçekleştirilmeli ve değerlendirme bulgularının karar süreçlerinde dikkate alınması için kurumsal araçlar geliştirilmelidir.The inadequacy of evaluation studies in programs and projects implemented in the rural areas is highlighted as a major shortcoming in literature. Therefore, this research aims to contribute to decision-making, research and implementation in rural development field through in-depth analysis of rural development projects specifically focused on creating alternative income-generation, fostering youth employment and women entrepreneurship. Within this research, four small-scale grant projects implemented in the rural areas of Çorum, Samsun and Tokat province between 2012-2013 were analyzed using case study approach. Research results shows that although in the short term projects do create a social impetus in the rural areas, current intervention logic was not realistic and fell short on creating rural employment and generating rural income. Participatory project planning, focusing on local potentials and problems with a holistic approach, result-oriented approach to project activities are considered as necessary to create a positive change in rural areas. Also evaluation which carries a huge potential when it comes to organizational learning should be carried out regularly through program/project cycle and institutional tools should be created to take into account of evaluation findings in decision-making processes.