Çorum Çayı Havzası Topraklarının Kabuk Oluşum Risk Durumlarının Belirlenmesi ve Haritalanması

Abstract

Toprak insanın yaşamını sağlaması için önemli bir unsurdur. Bu nedenle, toprağın korunması, amacına uygun şekilde kullanılması\rgerekmektedir. Ancak, nüfus artışı ile toprak üzerindeki baskı artmakta ve arazilerin yanlış kullanım problemleri ortaya çıkmaktadır. Bu\rnedenle, ülkemizde insan etkisi ile arazi bozulumu ciddi bir problem haline gelmektedir. Bu problemlerden bir tanesi de toprak kabuk\roluşumudur. Kabuk oluşumu sızmayı engelleyerek, suyun yüzeysel olmasına sebep olmaktadır. Özellikle eğimli arazilerde bu durum\rerozyon sorununa neden olmasının yanı sıra, tarım ürünlerinin verimini ve kalitesini düşürmektedir. Bu çalışma, yarı kurak bir iklim\rözelliği gösteren 1510 km² alana sahip Çorum Çayı Havzası’nda yürütülmüştür. Çalışma alanından toplam 282 toprak örneği alınmıştır.\rKoordinatlandırılmış toprak örneklerinde bazı fiziko-kimyasal ve kabuk oluşumu için analizler yapılmıştır. Daha sonra, kabuk oluşumu\rhesaplanmış ve uygun enterpolasyon yöntemi kriging seçilerek kabuk oluşumu haritası üretilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çalışma\ralanının % 54,0’ı çok şiddetli kabuklanma eğilimindedir. Çok şiddetli kabuklanma genellikle, yoğun tarımsal faaliyetlerini yapıldığı\ralanlardır. Bu nedenle, alanın iklim ve toprak koşulları dikkate alınarak organik madde düzeyinin artırılması, arazinin uygun kullanımı,\rtoprağın fiziksel ve kimyasal yapısını bozmadan geliştirilen sulama yönteminin uygulanması gibi önlemler alınması gerekmektedir.