Travma Sonrası Stres Bozukluğu Olan Adölesanlarda EMDR Tedavisi Etkinliğinin ve Plazma Kortizol

Abstract

Amaç: Literatürde Travma Sonrası Stress Bozukluğu (TSSB) yaşayan hastalarda hipotalamu-pitüiter-adrenal (HPA) aksın çalışmasında düzensizlik olduğu ve bunu gösteren HPA aks hormonlarının TSSB yaşayan hastalarda psikoterapi tedavi yanıtlarını öngörebileceğine dair veriler bulunmaktadır. Bu çalışmada EMDR terapisi öncesi ve sonrası kortizol ve DHEA-S düzeylerinin değişiminin ve tedavi öncesi kortizol ve DHEA-S düzeylerinin tedavi yanıtıyla ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem:12-18 yaş arasında TSSB yaşayan 40 adölesan çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma öncesi ve sonrası travma semptomlarını ölçmek için Çocukluk Çağı Depresyon Envanteri ve Çocuk ve Gençler için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ölçeği uygulanmış ve kemoimmunelasan yöntem ile bazal kan kortizol, DHEA-S düzeyleri ölçülmüştür. EMDR düzey 1 eğitimli çocuk psikiyatri asistanı tarafından en fazla altı seans olmak üzere EMDRterapisi uygulanmıştır. Tedavi yanıtı özbildirim ölçekleri ve klinik olarak TSSB değerlendirmesi ile ölçülmüştür. Bulgular:Tedavi öncesi ve sonrası DHEA-S ve kortizol düzeylerinin istatistiksel olarak fark göstermediği tespit edilmiştir. Tedavi öncesi CDI puanları ile DHEA-S düzeylerinin negatif korelasyon gösterdiği tespit edilmiştir (r: -0.39). Yapılan ROC analizi ile tedavi öncesi DHEA-S/kortizol oranınını tedavi yanıtını orta düzeyde öngördüğü tespit edilmiştir (AUC: 0.703, p: 0.030, sensitivite: 0.65, spesifite: 0.86). Sonuç:Bu çalışma ileEMDR terapisi uygulanan adölesanlarda tedavi öncesi DHEA-S/kortizol oranının tedavi yanıtını öngörebileceği tespit edilmiştir. HPA aks aktivitesini ölçen biyokimyasal parametreler TSSB'de olumlu tedavi yanıtını öngörmek açısından önemli olabilir ve gelecekte TSSB psikoterapilerine yanıtı tahmin edebilmek için biyolojik belirteç olarak kullanılabilir.Objective: In literature, recent evidence shows that the hypothalamic–pituitary–adrenal (HPA) axis can be dysregulated in patients with Post Traumatic Stress Disorder (PTSD) and HPA axis hormones may predict psychotherapy treatment response in patients with PTSD. In this study, we aimed to investigate changing cortisol and DHEA-S levels post EMDR therapy and relationship between treatment response and basal cortisol, DHEA-S levels before treatment. Method: 40 adolescents (age 12–18) patient with PTSD are included the study. PTSD symptoms were assessed using the Child Depression Inventory (CDI) and Child Posttraumatic Stress Reaction Index (CPSRI) and Blood cortisol and DHEA-S were measured with chemiluminescence method before and after treatment. Maximun six sesions EMDR therapy conducted by a EMDR level-1 trained child psychiatry resident. Treatment response was measured by ppost treatment decrease in self-repor PTSD scores and clinical improvement. Results: Pre- and post-treatment DHEA-S and cortisol levels did not showed statistically significant difference. Pre-treatment CDI scores negatively corelated with pre-treatment DHEA-S levels (r: -0.39). ROC analysis demonstrated DHEA-S/cortisol ratio predicts treatment response at medium level (AUC: 0.703, p: 0.030, sensitivity: 0.65, spesifity: 0.86). Conclusion: This study suggests DHEA-S/cortisol ratio may predict treatment response in adolescents with PTSD recieving EMDR therapy. Biochemical parameter of HPA-axis activity appear to be an important predictor of positive clinical response in adolescent PTSD patients, and may use in clinical practice to predict PTSD treatment in the future.