Yaşam Analizinde Tekrarlanan Başarısızlıkların Modellenmesi: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı yaşam analizinde karşılaşılan tekrarlanan başarısızlık verilerinien iyi şekilde açıklayan modeli belirlemektir. Bu çalışmada hem tekrarlayan başarısızlıklarınmodellenmesi hem de gizli risk faktörlerinin sebep olduğu heterojenliği açıklamak amacıyla yaşamanalizinde kullanılan zayıflık modeli tüm ayrıntılarıyla açıklanmıştır. Genetik ya da gözlenemeyenfaktörlerden kaynaklanan heterojenlik ölçülemeyen rastgele etkinin hazard modelineeklenilmesiyle modellenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada hastaların ataksız yaşam süreleriKaplan-Meier yöntemi ile hesaplanmıştır. KOAH hastalarının tekrarlayan ataklarından elde edilenveriler, tekrarlanan başarısızlıklarda kullanılan zayıflık modeli ile analiz edilmiştir. Zayıflıkterimi Z için Gamma, Ters-Gauss, lognormal ve Positive Stable dağılımlarından hangisinin kullanılacağınakarar vermek için AIC(Akaike bilgi kriteri) ve BIC(Bayesci bilgi kiriteri) bilgi kriterlerigrafiksel yöntem birlikte kullanılmıştır. Sonuçta tekrarlanan başarısızlıklara sahip olan KOAHhastalarının veri analizi için Weibull regresyon modeli ve zayıflık terimi için ise Gamma dağılımınınkullanılmasına karar verilip model kurulmuştur. Bulgular: KOAH atakları için zayıflık modelindemMRC değişkeninin p değeri (p<0.0001) ve FEV1 değişkenin p değeri (p<0.0001) önemliolarak bulunmuştur. KOAH hastalarının başarısızlık sürelerini etkileyen mMRC ve FEV1 faktörlerininyanı sıra çevresel ya da genetik gizli faktörlerin olabileceği söylenebilir. Bu gizli faktör yada faktörlerin herhangi bir KOAH hastasında 3,5 kat daha fazla risk taşıdığı söylenebilir. Sonuç:Sonuç olarak zayıflık modelleri yaşam analizinde tekrarlayan başarısızlıkların modellenmesindeve bireyler arasındaki heterojenliğin açıklanmasında kullanılabilir. Bu heterojenliğin açıklanmasıyaşam analizinin modellenmesi sonucunda elde edilen yorumları daha etkin kılmaktadır.