Temel Bileşenler Analizi Kullanılarak Fındık Bahçesi Toprak Özelliklerine Farklı Sulama Yönetimlerinin Etkilerinin Değerlendirilmesi

Abstract

İklime en duyarlı meyve türlerinden birisi olan ve yetişmesi için belirli iklim koşullarına gereksinim duyan fındık, genel olarak ortalama yıllık yağış miktarının 800-1000 mm arasında olduğu belirli bir kuzey enlemde yetiştirilmektedir. Fındık, ayrıca yarı kurak ve kurak iklim bölgelerinde yetiştirildiğinde veya yetiştirildiği bölgenin yağış rejiminde düzensizlikler meydana geldiğinde sulamaya gereksinim duyabilmektedir. Mevcut çalışma, Samsun ili Terme ilçesinde kurulmuş bir fındık bahçesinde toprak özellikleri üzerine dört farklı sulama suyu düzeyinin (Kontrol, % 70 sulama, % 100 sulama, %130 sulama) etkilerinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Çalışmadaki değişkenlik kaynaklarının (sulama suyu yönetimi ve toprak örnekleme derinliği) etkileri iki yönlü varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Ayrıca sulama suyu yönetimleri ve toprak örnekleme derinliklerinin kombine etkileri, temel bileşenler analizi ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, çalışma alanı toprak özellikleri üzerine en yüksek etkileri ortaya koyan uygulamanın %70 sulama suyu yönetimi olduğunu göstermiştir. Kontrol ve %130 sulama suyu uygulamaları ise en düşük istatistiksel etkileri ortaya koyan sulama yönetimleri olmuşlardır. Çalışmada elde edilen sonuçlar sonrasında %70 sulama suyu düzeyi uygulamasının, çalışmanın yürütüldüğü fındık bahçesi toprak özelliklerinin gelişimi için en uygun sulama yönetimi olduğu önerilmiştir.