Mera Bitkilerinin Besin Madde İçerikleri Açısından Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma, mera bitkilerinin besin madde içerikleri bakımından karşılaştırılması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, bitki türleri, hayvanlar tarafından otlanan ve yem değeri taşıyan çok yıllık ve tek yıllık bitkiler ile hayvanların istekle tüketmedikleri bitkiler olarak sınıflandırılmıştır. Bu bitkilere ait örnekler Ladik Akdağ ve çevresinden beş farklı zamanda 15 gün aralıklarla toplanmıştır. Bu amaçla, birbirinden en az 500 m uzaklıklarda olmak üzere, meranın farklı kesimlerinden 4 hat (5 x 1000 m) seçilmiştir. Toplama periyodu ve/veya toplama bölgesindeki bitki bulunabilirliği farklı olduğu için incelenen besin maddelerine ait veriler, tekrarlama sayısı eşit olmayan 'Tesadüf Parselleri' deneme desenine göre analiz edilmiştir. Her bir bitki örneğinin kuru madde, ham kül, ham protein, ham yağ, asit çözücülerde çözünmeyen lifli bileşikler ve nötral çözücülerde çözünmeyen lifli bileşiklerin (NDF) içerikleri analiz edilmiş ve ilgili değerlerden sindirilebilir kuru madde, kuru madde tüketimi ile metabolize edilebilir enerji değerleri hesaplanmıştır. Merada bulunan bitkilerin besin içeriklerinin olgunlaşmaya bağlı olarak azaldığı, ancak bu azalışın türlere göre çok farklı gerçekleştiği belirlenmiştir. Besin içerikleri açısından familyalar ve türler arasında belirgin bir farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca türlerin kalite sınıflarının belirlenmesinde birinci derecede bitki türlerinin NDF içeriği etkili olmuştur. Kalite açısından değerlendirildiğinde meralarımızda bulunan baklagil türlerinin çoğunlukla iyi, buna karşın buğdaygil türlerinin orta ya da zayıf nitelikte olduğu, diğer familyalara ait bitkilerin ise genelde buğdaygil bitkilerinden daha değerli olduğu anlaşılmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre, hayvan beslemedeki en önemli kaynaklardan biri olan mevcut meraların, kalite açısından iyileştirilmesinde besin madde içeriğinin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mera bitkisi, Besin İçeriği, Yem Değeri, Kalite.

This study was conducted to compare nutrient contents of rangeland plants. Plant species were classified as perennial and annual with feed value, grazing by animals and that not consumed by animals. Plant examples were collected from Ladik Akdag and its around at five different time by 15 day intervals at 2015. The four line, extend for nearly 5.000 m2, in different areas of rangeland at distance least 500 m were selected. Because availabilities of studied plants at rangelands and/or sampling periods were different, the data on studied nutrients were analyzed in a Randomized Parcels design when treatments have unequal number of repetitions. The contents of dry matter, ash, crude protein, ether extract, acid detergent fiber and neutral detergent fiber (NDF) of each a plant were analyzed. Digestible dry matter, dry matter intake and metabolizable energy were calculated from corresponding values. It was determined that the nutrient contents of the rangeland plants decreased dramatically with ripening, but this decrease was extremely different among plant species. Substantial differences were determined in nutrient contents of plant families and species and the NDF content was the most important factor for determining forage quality categories. In the study, legumes fell generally into the premium and good while the graminae fell to fair and utility categories. The other family plants were more valuable compared to graminae plants. The results indicated that nutrient contents in quality of rangelands plants is too significant for animal husbandry. Key Words: Rangeland Plant, Nutrient Content, Feed Value, Quality.