Sporcuların Zihinsel Antrenman Uygulamaları ve Özgüven Durumlarının İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sporcuların bazı demografik bilgilerine göre zihinsel antrenman uygulamaları ile özgüven durum düzeylerini belirlemek ve bunlar arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada betimsel nitelik taşıyan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2019-2020 eğitim-öğretim döneminde, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Spor Bilimleri fakültesinde öğrenim gören sporcular oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Yaşar Doğu Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 295 sporcu oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama araçları, Behnke ve arkadaşları (2017) tarafından geliştirilen, Yarayan ve İlhan (2018) tarafından uyarlanan sporda zihinsel antrenman envanteri, Akın (2007) tarafından geliştirilen özgüven ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır.Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, normallik varsayım kontrollerine göre; ikili karşılaştırmalarda Mann Whitney-U testi veya Student t-testi, üç ve daha fazla grup kıyaslamalarında ise Kruskal Wallis H testi veyaTek Yönlü Varyans Analizi ve Tukey çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır. Sporcuların zihinsel antrenman uygulamaları ile özgüven durumları arasındaki ilişki Pearson korelasyon katsayısı ile belirlenmiştir. Sporcuların, sporda zihinsel antrenman envanteri ve özgüven ölçeğinde, cinsiyet, yaş, milli sporcu olma durumu ve kulüp sporcusu olma durumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı saptanmıştır.Sporda zihinsel antrenman envanterinde, spor türü değişkenine göre, kişilerarası beceriler ve zihinsel canlandırma alt boyutlarında; spor yaşı değişkenine göre, kişilerarası beceriler alt boyutu ve toplam puanında; bölüm değişkenine göre, zihinsel performans becerileri alt boyutunda; gelir düzeyi değişkenine göre ise, zihinsel performans becerileri, kendinle konuşma ve zihinsel canlandırma alt boyutları ile toplam puanında anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Özgüven ölçeğinde ise, spor yaşı değişkenine göre, tüm altboyutlar ve toplam puanında; gelir düzeyi değişkenine göre ise, iç özgüven alt boyutunda ve toplam puanında anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Sporcuların zihinsel antrenman uygulamaları ile özgüven düzeyleri arasında anlamlı düzeyde pozitifbir ilişki olduğu saptanmıştır. Dolayısıyla, sporcuların performans sergiledikleri spor alanı için zihinsel antrenman uygulamalarına yer vermeleri durumunda kendi özgüven düzeylerinde artış olabileceği beklenmektedir.