Hollywood Film Afişlerinin Metinlerarası Analizi: Salt Benzerlik mi Yoksa Amaca Yönelik Bir Yöntem mi

Abstract

Metinlerarasılık yaklaşımı, 20. yüzyıl edebiyat incelemelerinedamgasını vuran eser benzerliği temelli bir tahlil yöntemidir. TemelleriMikhail Bakhtin tarafından atılan ve Julia Kristeva tarafındangeliştirilen bu yaklaşım, edebi eserlerin oluşum aşamasında yazarüslubunun yanı sıra dış faktörler ve etkileşimler neticesinde esere dahilolan farklı seslerin, görüşlerin ve ilhamların da önemli olduğunu ortayakoymaktadır. Bu yaklaşıma göre, tarih boyunca kaleme alınan bütüneserler arasında bilinçli veya bilinçsiz bir benzerlik bulunmaktadır vebu da metinlerin özgünlüğü konusunu farklı bir boyuta taşımaktadır.Başlangıçta genellikle edebi eserler üzerinden incelenen bu çokluetkileşim süreci, 20. yüzyılın sonlarına doğru edebiyat dışı sahalara dakaymış ve günümüzde görsel sanat, günlük iletişim, yazışma ve benzeribütün alanlarda metinlerarası ilişki analizi yapılmaya başlanmıştır.Birçok farklı iletişim sahasının aktif bir şekilde kullanıldığı günümüzdünyasında metinlerarasılık yaklaşımı disiplinlerarası bir boyutataşınmıştır. Böylelikle, insanların ürettiği bütün eserler metinkapsamına alınmış ve aralarındaki bağlantıların nitelikleri ayrıntılı birşekilde araştırılmaya başlanmıştır. Edebiyat dışı sahada bahsi geçenmetinlerarası ilişkileri dikkate alan bu çalışma, metinlerarasılıkyaklaşımını görsel sanat çerçevesinde değerlendirerek görsel ögetasarımlarında metinlerarasılığın rolünü incelemeyi amaçlamaktadır.Bu hedef doğrultusunda, Hollywood yapımı filmlerin afişlerinden seçilengörsel örnekler, gerek izleyici algısı gerekse afişler arası benzerlikkapsamında incelenmiş ve metinlerarası öge kullanımının afiş tasarımında izleyici algısının yönlendirilmesini sağladığı sonucunaulaşılmıştır.