Konforlu Sürüş İçin Uluslararası Düzgünsüzlük İndeksi Sınır Değerlerinin Belirlenmesi

Abstract

Karayolu üstyapıları, sürüş sırasında yol kullanıcılarına konforu ve güvenliği sağlayanönemli bir bileşendir. Bu nedenle, karayolu işletiminden sorumlu otoritelerce,üstyapıların hizmet düzeylerinin iyi durumda olması oldukça önemsenmektedir.Çalışmada, bitümlü sıcak karışım kaplamalı devlet yollarında, otomobiller içinüstyapıların mevcut hizmet düzeyi ile sürüş konforu arasındaki ilişkilerin araştırılmasıve ISO 2631 standardında açıklanan konfor kriterlerine göre IRI’nın sınır değerlerininbelirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, şehirlerarası bağlantı sağlayan yaklaşık 80 kmuzunluğunda bir devlet yolunda IRI ölçümleri yapılmış ve yol kesimlere ayrılarakdeğerlendirilmiştir. Aynı yol kesimlerinde, farklı sürüş hızlarında taşıt içerisinde sürücükoltuğu üzerinden düşey doğrultuda titreşim verileri ölçülmüştür. Ölçümler ISO 2631kodlu standarda göre değerlendirilerek awz (düşey doğrultuda frekans ağırlıklandırılmışkaresel ortalama) değerleri bulunmuştur. Değerlendirilen yol kesimine ait ortalamasürüş hızı ve awz verileri ile IRI arasında yapay sinir ağı tekniği kullanılarak matematikselmodel geliştirilmiştir. Geliştirilen model aracılığıyla ISO standardında belirtilen konforseviyelerine bağlı olarak farklı sürüş hızları için IRI’nın sınır değerleri belirlenmiştir.Analizler sonucunda, konforlu bir sürüş için hız arttıkça IRI sınır değerlerinin azaldığıtespit edilmiştir.