Mûsâ Cârullah Bigiyef’in Kırâat İlmiyle Olan Münasebeti ve ‘Yedi Harf’ İle İlgili Fikirleri

Abstract

Mûsâ Cârullah Bigiyef, Kur’ân tarihi, kırâat ilmi ve resmü’l-mushafgibi hususlarda kafa yormuş ve bu yönde önemli eserler kaleme almıştır.Yaşadığı dönem, oryantalistlerin Kur’ân tarihi, kırâatleri ve mushaflar ileilgili olarak asılsız iddialarda bulundukları ve İslâm’a saldırılarını açıkçasergiledikleri yıllardır. Böyle bir dönemde Mûsâ Cârullah’ın bu saldırılaraduyarsız kalmaması ve bu hususta çalışmalar yapması, onu son dönemkırâat ilmi çalışmalarında önemli bir isim kılmaktadır. Ülkemizdefarklılığıyla şöhret bulmuş olan müellifin kırâat yönü, bazı sebeplerle gizlikalmıştır. Oysa müellif, farklı alanlara dair kaleme aldığı eserlerde dahikırâat ilmine müracaat ederek toplumsal hadiselere kırâatler yoluylabakış açısı geliştirmiştir. Bu vesileyle ilgili o, kırâatin işaretinden vedelâletinden çıkarımlarda bulunarak birçok meseleye açıklık getirir veçözümler sunar. Bu çalışmada, Mûsâ Cârullah’ın kırâat ilmiyle olanmünasebeti ele alınacaktır. Bu yönünü ve bu alandaki kudretini ortayakoymanın yanında onun, İslâmî kaynaklarda, kırâat ilminin bir disiplinolarak yer almasının önemli unsuru olan ve Kur’ân tarihinin en temelkonuları arasında sayılan “yedi harf” meselesine bakışı tahlil edilecektir.Kur’ân ve kırâat ilimleriyle meşgul olan âlimlerin çoğu gibi Cârullah daçeşitli eserlerinde bu netameli meseleye değinmiştir. Bu vesileyle “yediharf” olgusunun Kur’ân ve kırâat tarihindeki yerine kısaca temas edilerekCârullah’ın fikirlerine bir altyapı olması açısından meselenin tarihî arkaplanına yer verilecektir.