Ortaöğretim Öğrencilerinde Şiddet Eğilimi: Samsun Örneği

Abstract

Son yıllarda diğer alanlarda olduğu gibi, okullarda da şiddet olayları artmış, insanlığı tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Okulların birer eğitim yuvası olması beklenirken, şiddetin her türlüsünün görüldüğü mekânlar olması son derecede üzücüdür. Öğrencilerin daha verimli ve güvenilir bir şekilde eğitim alabilmeleri için okullarda meydana gelen şiddet olaylarına etkin bir şekilde müdahale edilmesi ve önlenmesi gerekmektedir. Tüm bu gelişmeler 'Okullarda Şiddet' konusunda yapılan araştırmaları daha da önemli hale getirmiştir. Zira sorunun ne olduğunu tanımlamak ve nereden kaynaklandığını belirlemek sorunu çözmek için atılan en önemli adımdır. Bu araştırmada, Şiddet olgusu incelenmiş, öğrencilerin şiddete başvurma nedenleri araştırılmıştır. Araştırma yapılırken, öğrencilerin şiddete başvurmalarında etken olabilecek sosyal ve psikolojik nedenler dikkatlice incelenmiş, şiddet ve bu nedenler arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Samsun İli Merkez ilçelerinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı altı lisenin, Samsun Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi, Samsun İbrahim Tanrıverdi Sosyal Bilimler Lisesi, Samsun Anadolu İmam-Hatip Lisesi, Samsun İlkadım Kız Anadolu İmam-Hatip Lisesi, Samsun Tülay Başaran Anadolu Lisesi ve Samsun Atakum Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 1,2,3 ve 4. Sınıflarında okuyan ve tabakalı örnekleme (stratified sampling) yoluyla seçilen 609 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Sosyo-Demografik Bilgi Formu ve Şiddet Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programıyla analiz edilerek yorumlanmıştır. Elde edilen araştırma sonuçlarına göre, erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre şiddet eğilimlerinin daha yüksek olduğu, iyi bir lisede okuyan öğrencilerin şiddet eğilimlerinin düşük olduğu görülmüştür. Ailesinin ekonomik durumu kötü olan öğrencilerin daha fazla şiddet eğilimi gösterdiği, aile içi şiddete tanık olan veya aile içinde şiddete uğrayan çocukların şiddet eğilimlerinin oldukça yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Yine bu sonuçlara göre, şiddetin tek bir nedenle açıklanamayacağı, birçok faktörün bu durum üzerinde etken olduğu görülmüştür. Aynı zamanda şiddeti önlemek için de tek bir faktörden söz edilemeyeceği, işbirlikçi aile ve işbirlikçi okul yöntemleriyle, bir ekip olarak, bu sorunların çözülebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Şiddet, Ortaöğretimde Şiddet, Din ve ŞiddetRecently, like in other areas, acts of violence have increased in schools and they have begun to threaten humanity. It is extremely sad that schools have become places in which every kind of violence can be seen instead of being places of education. Acts of violence in schools should be intervened and prevented effectively so that students can get a more efficient and safer education. All these developments have made researches on 'violence in schools' more important because defining the problem and finding out the reasons is the most important step towards the solution of the problem. This study examines the phenomenon of violence and researches the reasons why students resort to violence. Throughout the study, social and psychological reasons that could lead students to violence have been found and the association between violence and these reasons has been researched. The sample of the study includes 609 students chosen through stratified sampling studying in the 1st, 2nd, 3rd and 4th grades of six high schools - Samsun Garip Zeycan Yıldırım Science High School, Samsun İbrahim Tanrıverdi Social Sciences High School, Samsun Anatolian İmam Hatip High School, Samsun Anatolian İmam Hatip Girls High School, Samsun Tülay Başaran Anatolian High School and Samsun Atakum Vocational and Technical Anatolian High School- in central districts of the city of Samsun. Socio-demographic Information Form and Violence Tendency Scale were used as data collection tool. The data obtained were analyzed through SPSS program. According to the results of the study, it was found that male students had higher tendencies for violence than female students and the students studying in a good high school had lower tendencies for violence. It was concluded that students whose families had bad economical condition showed higher tendencies for violence and students who witnessed or experienced domestic violence had quite high tendencies for violence. According to the results, it was seen that violence could not be explained with only one reason and that a great number of factors had influence on it. Besides, it was concluded that it was not possible to talk about only one factor to overcome violence and that these problems could be solved through cooperative family and cooperative school methods, by working together as a team. Key Words: Violence, Violence in Secondary Education, Religion and Violence