Karadeniz Kıyı Şeridi Yüzeysel Sularında Nitrit, Nitrat Toplam Kjeldah ve Amonyak Azotu Parametrelerinin İncelenmesi

Abstract

KARADENİZ KIYI ŞERİDİ YÜZEYSEL SULARINDA NİTRİT, NİTRAT, TOPLAM KJELDAHL VE AMONYAK AZOTU PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ ÖZET İstanbul ve Çanakkale Boğazlarıyla Ege Denizi'ne, oradan da Akdeniz'e bağlanan ve karalar arası büyük bir iç deniz olan Karadeniz'in korunması için 1995 yılında, uluslararası bir proje başlatılmıştır. Bu çalışma bu projenin bir parçasıdır. Karadeniz'e kıyısının olduğu ülkelerden pek çok yüzeysel su ve kanalizasyonlar karışmaktadır. Bu kapsamda ilk olarak, Karadeniz Bölgesi'nde karakökenli kirleticilerin mevcut durumlarının ve örnek alma noktalarının belirlenmesi için bir envanter çalışması yapılmıştır. Envanter çalışmasının sonuçlan ışığında ; 21 'i akarsu, 7si Karadeniz kıyısında bulunan illerin kanalizasyonları ve 5'ide kıyıdaki bazı büyük endüstrilerin deşarj ağzı olan toplam 33 Örnek alma noktası belirlenmiştir. Belirlenen bu noktalardan alınan su örneklerinde, bir yıl süreyle mevsimsel olarak nitrit, nitrat toplam kjeldahl ve amonyak azotu konsantrasyonları ölçülerek, konsantrasyon ve akı değişimleri 1995- 1996 yılarında incelenmiştir. Ölçülen konsantrasyon değerleri, Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği'nde yer alan Su Kalite Sınıfları ile karşılaştırılarak deşarj noktalarındaki su kaliteleri belirlenmiştir Mevcut durumun değerlendirilmesi, yapılabilecek işler ve alınabilecek önlemler tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Karadeniz, Nitrit, Nitrat, Toplam Kjeldahl Azotu, Amonyak, su kalitesi.ABSTRACT Black Sea which is one of the biggest inland sea in the world is connected to Ege Sea and then to Mediterranean Sea through İstanbul and Çanakkale straits. An international project has been started in 1995 for the protection of Black Sea. This work is a part of the project. At the beginning of project, inventory study for the assesment of the land- based pollutants and sampling points in the Black Sea Region has been completed. Thitry-three sampling points were selected based on the results of inventory works. Twenty-one of these points are the streams or rivers flowing to Black Sea, seven of these points are the sewerages of cities which take place in Black Sea Coast. Other five sampling points are discharge points of certain big industries in that coast. Water samples were collected from the chosen points nitrite, nitrate, total khjeldahl nitrogen and ammonia were measured as water quality parameters in different seaons of year between 1995-1996. By the comparison measured concentration values with the classes of water quality referated from statue about the Water Pollution and Control Regulation, the qualities of the water at the discharge point have been defined. Evaluation of the existent state future works and precaution to be taken have been discussed. Key words: Black Sea, nitrite, nitrate, total khejeldahl nitrogen, ammonia, water quality.