Epilepsi Hastalarında Fenitoin ve Okskarbazepin Kullanımının Vitamin-d Düzeyi ile Kemik Yapım-Yıkım Düzeyi Üzerine Etkisi

Abstract

Amaç: Antiepileptik ilaçların (fenitoin, karbamazepin, fenobarbital) kemik metabolizması üzerindeki etkilerine dair yapılan çalışmalarda, bu ilaçların hepatik mikst fonksiyonlu oksidaz enzim sistemini indükleyerek 25-OH vitamin-D3 (25-OHD3)'ü inaktif metabolitlere dönüştürdükleri ve akkiz D vitamini eksikliğine yol açtıkları bildirilmiştir. Antiepileptik ilaçların, bu sürecin sonunda osteomalazi / osteoporoz gelişimine sebep oldukları ileri sürülmüştür. Bu hipotezden yola çıkarak, çalışmamızda, sitokrom P450 (CYP450) enzim sistemi üzerinde indükleyici etkisi olan fenitoin ile yeni nesil ve enzim indükleyici etkisi çok az olan okskarbazepin'in, 25-OHD3 düzeyine ve kemik yapım-yıkım döngüsüne etkilerini değerlendirmeyi amaçladıkYöntemler: Çalışmaya 18-50 yaşları arasında, fenitoin (n=30) ve okskarbazepin (n=30) monoterapisi alan toplam 60 hasta ile 30 sağlıklı birey alındı. Fenitoin, okskarbazepin ve kontrol grubunda, 25-OHD3'ün ve kemik metabolizmasının biyokimyasal belirteçlerinin (kalsiyum, osteokalsin, parathormon ve idrar deoksipiridinolin) düzeyleri ölçüldüBulgular: Fenitoin grubunda, okskarbazepin ve kontrol grubuna göre kalsiyum ve 25-OHD3 düzeyleri düşük, parathormon, osteokalsin ve deoksipiridinolin düzeyleri yüksekti ve gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Okskarbazepin grubunda, kalsiyum, osteokalsin, parathormon, 25-OHD3, deoksipiridinolin düzeylerinde, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu. Yaş ve cinsiyetin, biyokimyasal belirteçler üzerine etkisinin olmadığı görüldü. Fenitoin grubunda, tedavi süresi ile biyokimyasal belirteçlerin düzeyleri arasında, kalsiyum düzeyinde azalma, PTH düzeyinde ise artma yönünde güçlü bir korelasyon vardı. Okskarbazepin grubunda ise tedavi süresi ile biyokimyasal belirteçlerin düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon yoktuSonuç: Bulgularımız fenitoinin, 25-OHD3'ün metabolizmasından sorumlu hepatik enzim sistemini indükleyerek, akkiz D vitamini eksikliği yaptığını, bu sürecin sonunda kemik mineralizasyonunu ve yapım-yıkım döngüsünü etkilediğini göstermiştir. Okskarbazepinin kemik metabolizması üzerinde olumsuz etkilerinin olmadığı görülmüştür. Bu durum, okskarbazepinin, 25-OHD3'ün hepatik metabolizmasından sorumlu enzim sistemini indüklememesine bağlı olabilirAnahtar kelimeler: Fenitoin, okskarbazepin, 25-OHD3, kemik yapım-yıkım döngüsü

Aim: The studies performed about the effects of antiepileptic drugs (phenytoin, carbamazepine, phenobarbital) on bone metabolism it is report that these drugs turn 25-OH vitamin-D3 ( 25-OHD3 ) into inactive metabolites by inducing the hepatic mixt functioned oxidase enzyme system and thus cause acquired vitamin D deficiency. It is proposed that, antiepileptic drugs cause osteomalacia / osteoporosis at the end of this process. Based on this hypothesis, we aimed to evaluate here the effects of phenytoin which has inducing effect on cytochrome P450 (CYP450) enzyme system and oxcarbazepine which has a vey low new generation enzyme inducing effect on 25-OHD3 level and also on bone formation ? decompositoin cycleMethods: Individuals betwen the ages 18-50 receiving phenytoin (n=30) and oxcarbazepine (n=30) monotheraphy (single drug intake) total number being 60 and 30 healty individuals were included in the study. In the phenytoin, oxcarbazepine and the control groups levels of biochemical indicators of 25-OHD3 and bone metabolism were measuredResults: In the phenytoin group, 25-OHD3 levels were low, parathormone, osteocalcin ve deoxypyridinoline leves were high compared to oxcarbazepine and control groups and the difference between the groups were statistically meaningful. There was not a statistically meaningful difference between the oxcarbazepine group and the control group in calcium, osteocalcin, parathormone, 25-OHD3 and deoxypyridinoline levels. It was seen that age and gender did not have any effects on biochemical indicators. There was a very strong correlation in phenytoin group between treatment duration and levels of biochemical indicators in a decreasing manner for calcium and in an increasing mannner for parathormone.Conclusion: Our results have shown that phenytoinin causes acquired vitamin-D deficiency by inducing hepatic enzyme system responsible for 25-OHD3 metabolism and at the end of this process affects bone mineralization and formation of decomposition cycle. We concluded that oxcarbazepine has no negative effect on bone metabolism. This situation may be linked with the induction of enzyme system responsible for hepatic metabolism of 25-OHD3 by oxcarbazepine.Key Words: Phenitoin, oxcarbazepine, 25-OHD3, bone formation-decomposition cycle.