Kış Mevsiminde Yarı Açık ve Kapalı Barınaklarda Yetiştirilen Anadolu Mandalarında Barınak İçi Sıcaklık ve Nem Değerlerinin Süt Verimi ve Kompozisyonuna Etkileri

Abstract

Bu çalışmada, yarı açık ve kapalı barınakların kış mevsiminde sağlamış olduğu sıcaklık ve nem değerlerinin Anadolu mandalarında süt verim ve bileşenleri ile sütte somatik hücre sayısı (SHS) düzeyini nasıl etkilediğinin ortaya konulması ve bu amaçla her iki barınak tipinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan ve besleme koşulları birbirine benzer olan iki tip barınakta Aralık 2020-Mart 2021 ayları arasında sıcaklık ve nem değerleri belirlenmiş, bu barınaklarda yetiştirilen mandalardan alınan süt örnekleri analiz edilmiştir. Kapalı ve yarı açık barınakların ortalama sıcaklık değerleri sırasıyla 16,50±0,136 o C ve 10,05±0,110 o C, nem değerleri ise % 77,19±0,367 ve % 69,48±0,342 olarak ölçülmüştür. Sıcaklık-nem indeksi (SNİ) değerleri ise kapalı ve yarı açık barınak tipi için sırasıyla 61,09±0,211 ve 51,08±0,173 olarak belirlenmiştir. Barınak tipinin ve dolayısıyla barınak ortamında sağlanan sıcaklık ve nem değerlerinin süt verim miktarını etkilemediği çalışmada süt yağ oranı kapalı ve yarı açık barınak için sırasıyla % 8,89±0,227 ve % 8,16±0,176 (P<0.05) olarak belirlenmiştir. Süt bileşenleri barınak koşullarından etkilenmezken, logSHS düzeyi kapalı barınakta (4,54±0,071) yarı açık barınağa göre (4,73±0,044) daha düşük (P<0.05) çıkmıştır. Her iki barınak ortamındaki dönem boyunca görülen sıcaklık ve nem değerlerinin değişiminin süt bileşiminde doğrusal olmayan değişimlere neden olduğu görülmüştür. Kapalı barınakta barınak içi koşullar yağsız kuru madde (YKM), protein ve laktoz üzerine etkili olurken (P<0.01), yarı açık barınakta en yüksek etki yağ oranı ve SHS üzerinde olmuştur (P<0.001). Sonuç olarak çalışmanın yapıldığı bölgede Anadolu mandalarının kapalı ve yarı açık barınak koşullarında sütteki yağ oranı ile logSHS düzeyi bakımından bir fark görülmesine karşın, süt verimi ile diğer süt bileşenleri bakımından önemli bir fark belirlenmediğinden, her iki tip barınağın da manda yetiştiriciliğinde kullanılabileceği söylenebilir.In this study, it was aimed to reveal the effect of temperature and humidity values provided by the semi-open and closed barns in the winter season on milk yield and components and the somatic cell count (SCC) level in milk in Anatolian buffaloes, and to compare both barn types. In the study, temperature and humidity values were determined between December 2020 and March 2021 in two types of barns with similar feeding conditions in Bafra district, Samsun, and milk samples taken from buffaloes raised in these barns were analyzed. The mean temperature values of the closed and semi-open barns were measured to be 16.50±0.136 o C and 10.05±0.110 o C, and the humidity values were 77.19±0.367% and 69.48±0.342%, respectively. Temperature-humidity index (THI) values were determined as 61.09±0.211 and 51.08±0.173 for the closed and semi-open barn type, respectively. In the study, in which the type of barn and therefore the temperature and humidity values provided in the barn environment did not affect the milk yield, the milk fat ratio was determined as 8.89±0.227% and 8.16±0.176% (P<0.05) for closed and semi-open barns, respectively. While milk components were not affected by the barn conditions, the logSCC of milk was lower (4.54±0.071) in the closed barns when compared to the semi-open barns (4.73±0.044) (P<0.05). It was observed that the changes in temperature and humidity values in both barn environments during the period caused nonlinear changes in milk composition. While indoor conditions were effective on solids-non-fat (SNF), protein and lactose in the closed barn (P<0.01), the highest effect was on the fat ratio and logSCC in the semi-open barns (P<0.001). As a result, it can be said that both types of barns can be used in buffalo raising due to the fact that there are no differences in terms of milk yield and milk components except for fat ratio and logSCC levels.