Leptospira ile Enfekte Koyunlarda Oksidatif Stres Parametrelerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Leptospirozis tüm dünyada özellikle de nemli ve ılıman bölgelerde yaygın olarak görülen halk sağlığını ciddi boyutta tehdit eden zoonotik karakterli bakteriyel bir enfeksiyondur. Bu çalışmada Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğüne leptospirozis şüphesi ile gönderilen 94 adet koyun kan serumu öncelikle leptospirozis antikorları yö- nünden ELISA testine tabi tutuldu. Alınan numunelerde oksidatif stres parametrelerinden toplam tiyol, natif tiyol, disülfit, natif tiyol/toplam tiyol, disülfit/natif tiyol, disülfit/toplam tiyol, MDA düzeyleri ve ADA aktivitesi değerlendi- rilmiştir. Çalışmamızda yapılan ELISA testi sonuçlarına göre 16 adet koyun serum örneği Leptospira interrogans ser. hardjo yönünden pozitif olarak tespit edilirken, 78 adet örnek ise negatif olarak tespit edilmiştir. Leptospirozisin oksidatif stres parametreleri üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla 15 adet pozitif serum örneği ve kontrol grubunu oluşturmak amacıyla sağlıklı koyunlardan alınan 15 adet negatif serum örneği kullanıldı. Biyokimyasal analiz sonuçla- rına göre; Leptospira gruptaki toplam tiyol, natif tiyol, disülfit, natif tiyol/toplam tiyol, disülfit/natif tiyol, disülfit/top- lam tiyol değerleri kontrol gruptaki değerler ile karşılaştırıldıklarında anlamlı düzeyde bir değişiklik bulunamamıştır. Fakat Leptospira gruptaki MDA değerleri ve ADA aktivitesi kontrol gruptaki değerlere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (P<0.001). Sonuç olarak Leptospira ile enfekte koyunlarda oksidan-antioksidan dengesinin bozulduğu ve bunun sonucunda oksidatif stresin meydana geldiği belirlendi. Bulgularımız MDA ve ADA aktivitesinin leptospirozis tanısında bir biyobelirteç olarak kullanılabileceğini ve hastalığın şiddeti hakkında fikir verebileceğini düşündürmek- tedir.