Türkiye'nin Kalkınma Yardımı Politikası (2002-2015)

Abstract

Modern anlamda 1950'li yıllarda ortaya çıkan kalkınma yardımı bir ülkeden bir başka ülkeye ayni ve nakdi kaynak aktarımı anlamına gelmektedir. Günümüzde, uluslararası örgütler kalkınma yardımları alanında faaliyet yürütmektedir. Ayrıca birçok devlet kendi yardım faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. Türkiye Adalet ve Kalkınma Partisi hükümeti döneminde, kalkınma yardımları alanında yükselen donor ülkelerden birisi haline gelmiştir. 2002 yılından beri hız kazanan yardımlar Türk dış politikasında vazgeçilmez unsurlardan biri haline gelmiştir. Bu çalışma kalkınma yardımları alanında yükselen donor ülke Türkiye tarafından 2002 ve 2015 yılları arasında gerçekleştirilen kalkınma yardımı politikasını amaçlar ve araçlar bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışma, 2002 ve 2015 yılları arasında kalkınma yardımları alanında rol oynayan aktörler ve aynı alanda yer alan politika belgelerini açıklamaya yönelik veriler sunmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda çalışmanın ilk bölümü kalkınma yardımı ile ilgili kavramsal çerçeve çizmektedir. Ardından kalkınma yardımının tarihsel gelişimini incelemekte ve bu alanda aktif olarak yer alan uluslararası kuruluşlar ve ülke örneklerine yer vermektedir. Çalışmanın ikinci bölümü Türkiye'nin kalkınma yardımlarındaki amaçlarına, Türkiye'nin kalkınma yardımlarının tarihsel gelişimine ve kalkınma yardımlarına yönelik eleştirilere odaklanmaktadır. Bu bölüm Türkiye'nin kalkınma yardımı gerçekleştirdiği bölgelerle ticari faaliyetlerinin gelişip gelişmediğini analiz etmekte ve İslami Sermaye'nin kalkınma yardımları ile olan ilişkisini ele almaktadır. Çalışmanın üçüncü ve son bölümü kalkınma yardımları alanındaki uluslararası ve ulusal belgeleri analiz etmektedir. Çalışma Türkiye'nin 2002 ve 2015 yılları arasında kalkınma yardımı alanında önemli aktörlerden biri haline geldiğini göstermektedir. Bunun yanında, Türkiye'nin yardım yaptığı alanlarla ticari ilişkilerinin geliştiği görülmektedir. Anahtar Sözcükler: Kalkınma Yardımı, Adalet ve Kalkınma Partisi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı, İslami Sermaye, TicaretDevelopment assistance, which emerged in 1950s in the modern sense, means real and cash resource transfer from one country to another. In the present day, international organizations conduct activities in the field of development assistance. Besides, many states perform their own assistance activities. Turkey became one of the emerging donor countries in the field of development assistance in the government of Justice and Development Party. Aids which have accelerated since 2002 became one of the indispensable elements in Turkish foreign policy. This study aims to examine development assistance policy which was performed by emerging donor country Turkey between 2002 and 2015 in the context of purposes and means. In this respect, this study targets to present data to clarify actors who have a role in the field of development assistance and policy documents in the same field between 2002 and 2015. In this respect the first chapter of the study draws conceptual framework related to development assistance. Afterwards, it contains historical development of development assistance is investigated and international organizations and country cases which are active in this field. The second chapter of the study focuses on purposes of Turkey in development assistance, historical development of Turkey's development assistance and criticism related to development assistance. This chapter analyses whether Turkey's trade with the regions which it implements development assistance improves or not and deals with the relation between İslamic Capital and development assistance. The third and the final chapter of the study analyses international and national documents related with development assistance. This study demonstrates that Turkey became one of the important actors in the field of development assistance between 2002 and 2015. In addition to this, it is seen that commercial relations between Turkey and countries which Turkey gives development assistance improve. Key Words: Development Assistance, Justice and Development Party, Turkish Cooperation and Coordination Agency, Islamic Capital, Commerce