Super Slender Axe (SSA) Terbiye Sisteminin M × M 14 ve Gisela 6 Anaçları Üzerindeki Performansı

Abstract

Kiraz dünyada ve ülkemizde üretimi ve ticareti yapılan önemli bir türdür. Dünya’da son 50-60 yılda geliştirilen bodur ve yarı bodur anaçlar ile yeni terbiye sistemleri kiraz bahçelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de ise kiraz yetiştiriciliğinin büyük bir çoğunluğu yarı kuvvetli ve kuvvetli anaçlar ve geleneksel sistemler ile yapılmaktadır. Ülkemizde yeni terbiye sistemleri henüz deneme aşamasındadır. Bu çalışma 2021 ve 2022 yıllarında Samsun’un Bafra ilçesi’nde Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama Merkezi’ne ait deneme bahçesinde yürütülmüştür. Denemede Super Slender Axe (SSA) terbiye sistemi ile Ma×Ma14 ve Gisela 6 (Gi6) anacı üzerine aşılı ‘0900 Ziraat’ çeşidi kullanılmıştır. Denemede, fenolojik gözlemler, meyve ağırlığı (g), meyve eni (mm), suda çözünür kuru madde içeriği (SÇKM, %), meyve eti sertliği (kg.cm-2), ağaç başına $(kg. ağaç^{-1})$ ve dekara verim $(kg. da^{-1})$, meyve rengi (L, C, Ho), ağaç boyu (m), hasat süresi $(dk. kg^{-1})$ ve budama süreleri (dk) belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Gi6 anacı üzerindeki ağaçların daha erken çiçeklenip meyve verdikleri, bu anaç üzerindeki meyvelerin daha iri ve verimlerinin de Ma×Ma14’e göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada hasat ve budama sürelerinin Gi6 anacı üzerindeki ağaçlarda M×M14’e göre daha kısa olduğu belirlenmiştir. Çalışmadaki bu sonuçlar ile SSA sisteminin yarı bodur anaçlar üzerinde daha iyi performans gösterdiğini ortaya koymuştur.