Tip 1 Diyabetli Çocuk ve Ergenlerde Glikoz Regülasyonunu Etkileyen Psikososyal Faktörlerin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı glisemik olarak regüle ve anregüle grup Tip 1 Diabetes Mellitus (Tip 1 DM) tanılı çocuk ve ergenlerde kan glikoz düzeyini etkileyebilecek psikososyal faktörlerle birlikte klinik ve demografik faktörlerin de incelenmesidir. Yöntem: Çalışma örneklemi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bölümü'ne başvuran 8-18 yaş arası, dahil edilme kriterlerini karşılayan 78 regüle ve 58 anregüle Tip 1 DM tanılı çocuk ve ergenlerden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan ailelerle yapılan görüşmede sosyodemografik veri formu ve 'Okul Çağı Çocukları İçin DSM-5 Temelli Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme ÇizelgesiŞimdi ve Yaşam Boyu Şekli Türkçe Formu' ile görüşmeci tarafından uygulanmıştır. Kısa Semptom Envanteri (KSE) ve Aile Değerlendirme Ölçeği katılımcıların anneleri tarafından doldurulmuştur. Çocuklarda Anksiyete ve Depresyon ÖlçeğiYeni Versiyonu, Çocuklar İçin Başa Çıkma Yolları Ölçeği veya Ergenler İçin Başa Çıkma Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği çocuklar tarafından doldurulmuştur. Katılımcıların tümünün. Son üç HbA1c düzeyi ortalaması %9'un altında olan çocuklar regüle, %9 ve üzeri olan çocuklar anregüle gruba alınmıştır. Bu gruplar arasında klinik, demografik, psikososyal parametreler karşılaştırılmıştır. Bulgular: Regüle olma durumu ile çocuğun cinsiyeti, anne ve baba eğitim, gelir durumu gibi sosyodemografik parametreler, hastalık süresi, diyabetik ketoasidoz sayısı, insülin kullanma sayısı ve ailede kimin yapması, karbonhidrat sayımı gibi DM'ye özgü parametreler arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Regüle gruptaki hastaların %21,3'ünde ruhsal bozukluk bulunurken, anregüle gruptakilerin %64,3'sinde ruhsal bozukluk bulunduğu saptanmıştır. Psikiyatrik bozukluğa sahip olmanın anregüle olma riskini 8,243 kat, KSE total puanındaki bir birim artışın anregüle olma riskini 1,018 kat arttırmış olduğu bulunmuştur. Sonuç: Tip 1 DM'li çocuk ve ergenlerde komorbid psikiyatrik bozukluk varlığı kötü glikoz regülasyonu riskini belirgin düzeyde arttırmaktadır. Tip 1 DM'li çocuk ve ergenlerdeki psikiyatrik bozuklukların erken dönemde tanınması ve müdahale edilmesi hem Tip 1 DM tedavisinde amaçlanan tıbbi hedeflere ulaşılmasına hem de eşlik eden psikiyatrik bozuklukların öz kıyım girişimleri gibi olumsuz sonuçlarının önlenmesinde faydalı olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Tip 1 Diabetes Mellitus, psikososyal faktörler, psikiyatrik bozukluklar, glikoz regülasyonu, HbA1c

Objective: The aim of this study is to examine psychosocial factors as well as clinical and demographic factors that may affect blood glucose levels in children and adolescents diagnosed with Type 1 Diabetes Mellitus (T1DM) in the glycemic regulated and non-regulated group. Method: The study sample consisted of 78 regulated and 58 unregulated T1DM children and adolescents aged 8-18 years who applied to Ondokuz Mayıs University Pediatric Endocrine Department and met the inclusion criteria. The sociodemographic data form and the 'DSM-5 Based Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Age Children-Present and Lifetime Version Turkish Form' were applied by the researcher during the interview with the families participating in the study. Brief Symptom Inventory (BSI) and Family Assessment Device were filled out by the mothers of the cases participating in the study. Revised Child Anxiety and Depression Scale-Child Version, coping scales for children or adolescents, and Multidimensional Scale of Perceived Social Support was filled in by the children or adolescents. Participants with an average of the last three HbA1c levels below 9% were included in the regulated group, and participants with a mean of 9% and above were included in the unregulated group. Clinical, demographic, and psychosocial parameters were compared between these groups. Results: There is a significant relationship between the status of regulation and sociodemographic parameters such as gender of the participants, the education and income status of the parents, and the diabetes-specific parameters such as duration of the disease, the number of diabetic ketoacidosis attacks, the use of insulin and who does it in the family, carbohydrate count has been determined. We found psychiatric disorders in 21.3% of the patients in the regulated group, and we found a psychiatric disorder in 64.3% of the patients in the non-regulated group. It was found that having a psychiatric disorder increased the risk of being unregulated 8.243 times, and a unit increase in the BSI total score increased the risk of being unregulated 1.018 times. Conclusion: The presence of comorbid psychiatric disorders in children and adolescents with type 1 DM significantly increases the risk of poor glucose regulation. It is thought that early recognition and intervention of psychiatric disorders in children and adolescents with Type 1 DM will be beneficial both in achieving the medical goals aimed at the treatment of Type 1 DM and in preventing the negative consequences of accompanying psychiatric disorders such as suicide attempts. Keywords: Type 1 Diabetes Mellitus, psychosocial factors, psychiatric disorders, glucose regulation, HbA1c