Peynir Altı Suyunun ve Zeytin Karasuyunun Farklı Organik Atıkların Kompostlaştırılmasında Kullanılmasının İncelenmesi

Abstract

Peynir altı suyu ve zeytin karasuyu peynir ve zeytin üretimi sonucunda oluşan organik içeriği çok yüksek ve arıtımı zor olan atıksulardır. Günümüzde yüksek kirletici yüküne sahip atıksuların yönetiminde, arıtım yerine geri kazanılması tercih edilmektedir. Bu çalışmada, arıtma çamurları ve kümes hayvanları atıklarının kompostlaştırılmasında peynir altı suyu ve zeytin karasuyunun etkisi araştırılmıştır. Reaktör (in-vessel) olarak tasarlanmış havalandırmalı kompostlaştırma reaktörlerine arıtma çamurları ve kümes hayvanı atıkları konularak farklı oranlarda (%1, %3 ve %5) peynir altı suyu ve zeytin karasuyu ilave edilmiştir. Proses süresince haftalık olarak sıcaklık, pH, elektriksel iletkenlik, nem içeriği, toplam organik karbon, toplam azot, amonyum azotu ve nitrat azotu analizleri gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçları peynir altı suyu ve zeytin karasuyu içermeyen kontrol arıtma çamuru ve kümes hayvanı atığı reaktöründen elde edilen sonuçlar ile kıyaslanmıştır. Peynir altı suyu ve zeytin karasuyu ilavesi her iki atığın kompostlaştırma sürecini olumlu olarak etkilemiştir. Peynir altı suyu ve zeytin karasuyunun yüksek organik madde içeriği mikrobiyal faaliyetleri arttırarak organik maddenin parçalanma sürecini hızlandırmıştır. Arıtma çamurları ve kümes hayvanları atıklarının kompostlaştırılmasında %3 peynir altı suyu ve zeytin karasuyu ilavesi kompost kalite kriterleri açısından en olumlu sonuçları vermiştir. Bununla birlikte, %5 peynir altı suyu ve zeytin karasuyu ilavesi, nem içeriklerini optimum aralığın üzerine çıkarmış ve kompostlaştırma süreçlerinde yüksek azot ve karbon kayıplarına neden olmuştur. Sonuç olarak, gerek peynir altı suyunun, gerekse zeytin karasuyunun uygun oranlarda kullanımının, yüksek organik içerikleri nedeniyle kompostlaştırma prosesinin verimi ve kompost kalitesi üzerinde olumlu etkileri olduğu gözlenmiştir.Whey and olive mill wastewater are wastewaters with very high organic content and difficult to treat, which are formed as a result of cheese and olive production. Nowadays, recycling is preferred instead of treatment in the management of wastewaters with high pollutant load. In this study, the effect of whey and olive mill wastewater on composting of sewage sludge and poultry wastes was investigated. Sewage sludge and poultry wastes were placed in aerated composting reactors designed as in-vessels and whey and olive mill wastewater were added at different rates (1%, 3% and 5%). Temperature, pH, electrical conductivity, moisture content, total organic carbon, total nitrogen, ammonium nitrogen and nitrate nitrogen analyses were carried out weekly during the process. The analysis results were compared with the results obtained from the control sewage sludge and poultry waste reactor that did not contain whey and olive mill wastewater. The addition of whey and olive mill wastewater positively affected the composting process of both wastes. The high organic matter content of whey and olive mill wastewater accelerated the decomposition process of organic matter by increasing microbial activities. The addition of 3% whey and olive mill wastewater in the composting of sewage sludge and poultry wastewater gave the most positive results in terms of compost quality criteria. However, the addition of 5% whey and olive mill wastewater increased the moisture contents above the optimum range and caused high nitrogen and carbon losses in the composting processes. As a result, it was observed that the use of both whey and olive mill wastewater in appropriate proportions had positive effects on the efficiency of the composting process and compost quality due to their high organic content.