Samsun ve Çevre İllerdeki Veteriner Muayenehanelerinde, Dişi Kedi ve Köpeklerde Üremeyi Denetlemek için Kullanılan Yöntemlerin Değerlendirilmesi

Abstract

Birbirinden farklı seksüel siklus özelliklerine sahip kedi ve köpeklerde birçok fizyolojik ve davranış farklılıkları gözlenmektedir. Evcil hayvanların kontrolsüz üremesine bağlı olarak gelişen çoğalmış ve sağlıksız hayvan popülasyonunun önüne geçilmesini sağlamak ve hayvan sahiplerinin evde barındırdıkları hayvanların kızgınlık dönemlerinde gösterdikleri sorun teşkil eden davranışlardan kurtulmaları için üremenin denetlenmesi gereklilik arz etmektedir. Kedi sahipleri bağırma, yuvarlanma, bir objeye ya da sahibinin bacağına sürtünme, kuyruğunu monlama, sık sık idrar yapma pozisyonu alma, tırmalama, evden kaçma, bir gebelikte birden fazla yavru yapma kapasitesinde olmaları ve gebe kalmadıkları sürece seksüel siklus göstermeleri sebebiyle üremenin denetlenmesini istemektedir. Köpek sahipleri ise proöstrüs evresinde görülen vajinal kanama, evden kaçma, hırçınlaşma, yavru istememe, istenmeyen gebeliklerin oluşmasını önlemek ve jinekolojik hastalıklardan korunmak amacıyla veteriner hekimlere üremenin denetlenmesi, kızgınlığın baskılanması veya ertelenmesi amacıyla başvurmaktadır. Üremenin denetlenmesi, baskılanması veya ertelenmesi amacıyla birçok yöntem kullanılmaktadır. Bu amaçla kullanılan yöntemlerin bir kısmı kalıcı olan operatif yöntemler bir kısmı geçici olan medikal yöntemlerdir.Yapılan her iki yöntemin çeşitli faydaları olduğu kabul edilmesinin yanında farklı komplikasyonları da bulunmaktadır. Bu yöntemlerin bir kısmı hayvan sahibinin tercihine göre bir kısmı veteriner hekim yönlendirmesine göre uygulanmaktadır. Bu tez çalışması Samsun ve çevre illerdeki hayvan sahiplerinin ve veteriner hekimlerin üremeyi denetlemek amacıyla tercih ettikleri yöntemlerin değerlendirilmesi için yapılmıştır. Anahtar Sözcükler: Hormon kullanımı, Östrüs baskılanması, Üremenin denetlenmesiMany physiological and behavioral differences are observed in cats and dogs with different sexual cycle characteristics. It is necessary to control the reproduction in order to prevent the increased and unhealthy animal population that develops due to the uncontrolled breeding of domestic animals and to get rid of the problematic behaviors of the animals they keep at home during the heat period. Cat owners want breeding control because they are capable of yelling, rolling, rubbing against an object or the owner's leg, monking their tail, taking the position of urinating frequently, scratching, running away from home, having more than one kitten in one pregnancy, and exhibiting sexual cycles as long as they are not pregnant. Dog owners, on the other hand, apply to veterinarians for the purpose of controlling reproduction, suppressing or delaying estrus in order to prevent vaginal bleeding, escaping from the house, becoming irritable, not wanting puppies, unwanted pregnancies, and to be protected from gynecological diseases in the proestrus phase. Many methods are used to control, suppress or delay reproduction. Some of the methods used for this purpose are operative methods, some of which are temporary, and medical methods. Both methods are considered to have various benefits, as well as various complications. Some of these methods are applied according to the preference of the animal owner, and some are applied according to the direction of the veterinarian. This study was conducted to evaluate the methods preferred by animal owners and veterinarians in the Samsun and surrounding provinces to control reproduction. Keywords: Control of reproduction, Estrus suppression, Hormone usage