Bazı Brassicaceae Türlerinin Karnabahar Mozayik Virüsü (CaMV)’ne Karşı Reaksiyonlarının Belirlenmesi

Abstract

Orta Karadeniz Bölgesi, ülkemizin beyaz ve kırmızı baş, yaprak lahana, karnabahar, alabaş, turp gibi kışlık sebze türlerinin başlıca üretim alanlarından biridir. Karnabahar mozaik virüsü (CaMV), Dünya'da kışlık sebzelerde yaygın olarak görülen önemli bir viral etmendir ve Brassicaceae familyasına ait bitkilerde önemli kayıplara neden olabilmektedir. Bu çalışma, lahanagillerin yoğun olarak yetiştirildiği alanlarda yaygın olarak bulunan CaMV'ye karşı bazı lahanagil türlerinin reaksiyon düzeylerini belirlemek amacıyla, 2022 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nde yürütülmüştür. CaMV ile enfekte yaprak örnekleri fosfat tamponunda ezilerek elde edilen özsular, bazı Brassica türü bitkilere mekanik olarak bulaştırılmıştır. Bitkiler 10 haftalık deneme süresince gözlemler yapılarak hastalık belirtileri 0-9 skalasına göre kaydedilmiştir. İnokulasyondan iki/üç hafta sonra Brassicaceae bitkilerinde, sistemik semptomların (mozaik, benekli mozaik, lokal lezyonlar) ortaya çıktığı gözlenmiştir. Bitkilerde simptom şiddeti skoru, inokulasyonda sonra 10 hafta boyunca değişiklik göstermiştir. Ortalama hastalık belirti skala değeri sırasıyla 7.6 (turp), 6,2 (alabaş), 5,0 (beyaz baş lahana), 5,0 (şalgam) ve 2,0 (yaprak lahana) olarak belirlenmiştir. DAS-ELISA yöntemi kullanılarak bitkilerde CaMV enfeksiyonları tespit/teyit edilmiştir.