Kur’an-ı Kerim’de k-s-s (ق-ص-ص) Kökü: Semantik Bir Çalışma

Abstract

Bu araştırma, Kur’an-ı Kerim’de kullanılan K-S-S (ق-ص-ص) kökünü semantik ilmi açısından incelemeyi amaçlayan bir çalışmadır. Öncelikle araştırmamızın özünü oluşturan semantik ve semantik analiz hakkında açıklayıcı bilgiler verdik. Daha sonra söz konusu kökün temel anlamını belirledik ve İslam öncesi dönem şiirlerinde, Kur’an-ı Kerim’in nüzul döneminde, İslâmî dönem şiirlerinde, eski dönem ve yeni dönem Arapça sözlüklerde kullanılan K-S-S (ق-ص-ص) köklü türevlerin anlamlarını analiz ederek manalarını belirledik. Tarih boyunca K-S-S (ق-ص-ص) kökünün temel anlamı ile türevleri arasında bir bağlantı olup olmadığını anlayabilmek için K-S-S (ق-ص-ص) kökünden türetilen kelimelerin anlamları ile söz konusu kökün temel anlamı arasındaki ilişkileri açıkladık. K-S-S (ق-ص-ص) kökünün Cahiliye dönemdeki türevlerini analiz ederken de manzum beyitlerin bağlamını ve İslam öncesi şiir koleksiyonlarını açıklayan kitapları dikkate aldık. K-S-S (ق-ص-ص) kökünden türetilen ve Kur’an-ı Kerim’de kullanılan türevlerin anlamlarını tespit ve tahlil ederken, ayetlerin bağlamını, ayetlerin nüzul sebeplerini ve bu ayetleri açıklamak için yazılan tefsir kitaplarını da inceledik. Ayrıca, Kur’an’ın vahyinden eski Arapça sözlüklerin ortaya çıkışına kadar uzanan döneme ait ayetlerin bağlamını araştırdık. Tekrara mahal vermemek için Cahiliye şiirlerinde, Kur’an’da ve Kur’an nüzulünden sonra başlayan ve Arapça sözlüklerin ortaya çıkışına kadar uzanan döneme ait şiirlerde kullanılan ve K-S-S (ق-ص-ص) kökünden türeyen türevlere değinmeden eski ve yeni Arapça sözlüklerde kayıtlıyeni türevleri de dikkate aldık. Araştırmanın sonunda da ulaştığımız hususları sunduk.