Suriyeli Sığınmacılarda Olayların Etkisi ile Travma Sonrası Büyüme Arasındaki İlişkide Algılanan Sosyal Desteğin Düzenleyici Rolü

Abstract

Suriye'de meydana gelen ve 2011 yılından beri devam eden iç karışıklıklar pek çok Suriyelinin yerinden edilmesine ve buna bağlı olarak stresli yaşam olaylarına maruz kalmalarına neden olmuştur. Literatür incelendiğinde Suriyeli sığınmacıların deneyimledikleri göç öncesi, sırası ve sonrası travmatik olayların etkilerini ve yaşadıkları acıları ortaya koyan pek çok araştırma görmek mümkündür. Buna karşın aradan geçen 13 yılın ardından Suriyeli sığınmacıların maruz kaldığı travmatik deneyimlerin olumlu etkilerini kapsamlı bir şekilde ele alan araştırmaların sayısı oldukça azdır. Bu bağlamda bu araştırma, genel olarak Suriyeli sığınmacıların deneyimledikleri acının güçlendirici boyutunu çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamıştır. Bu amaç çerçevesinde Suriyeli sığınmacılarda olayların etkisinin travma sonrası büyüme üzerindeki etkisinde algılanan sosyal desteğin düzenleyici rolü incelenmiştir. Betimsel bir çalışma olan ve ilişkisel tarama modeline göre tasarlanan bu araştırma Türkiye'de bulunan ve rastgele örnekleme yöntemi ile dahil edilen 448 Suriyeli sığınmacı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Olayların Etkisi Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Travma Sonrası Büyüme Ölçeği kullanılmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre; Suriyeli sığınmacılarda olayların etkisinin travma sonrası büyüme üzerindeki etkisinde; aile desteği, arkadaş desteği ve özel bir insan desteğinin anlamlı bir düzenleyici etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Bunun yanında Suriyeli sığınmacılarda olayların etkisi değişkenin travma sonrası büyüme üzerinde pozitif yönde ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Araştırma aynı zamanda Suriyeli sığınmacılarda travma sonrası büyümenin; cinsiyet, yaş, Türkiye'de bulunma süresi, meslek sahibi olma durumu ve gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaştığını göstermiştir. Bunun yanında Suriyeli sığınmacılarda travma sonrası büyümenin ölüm ve yaralanmaya tanıklık, medeni durum ve eğitim düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ilgili literatüre ışığında tartışılmış ve çeşitli öneriler sunulmuştur.The internal conflicts in Syria, persisting since 2011, have led to the displacement of many Syrians and their exposure to stressful life events. Numerous studies in the literature shed light on the traumatic events experienced by Syrian refugees before, during, and after migration, revealing the pain they have endured. However, despite the passage of 13 years, there are considerably fewer comprehensive studies focusing on the positive effects of the traumatic experiences among Syrian refugees. In this context, this research aims to explore the empowering dimension of the suffering experienced by Syrian refugees through various influences. Specifically, the study investigates the moderating role of perceived social support in the impact of events on post-traumatic growth among Syrian refugees. Conducted as a descriptive study based on the correlational survey model, this research involved 448 Syrian refugees residing in Turkey, selected through a random sampling method. The research employed data collection tools such as the Impact of Events Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and Posttraumatic Growth Inventory. The analysis revealed that family support, peer support, and support from significant others significantly regulated the impact of events on post-traumatic growth among Syrian refugees. Additionally, the study found a positive and meaningful effect of events on post-traumatic growth among Syrian refugees. Furthermore, the research highlighted that post-traumatic growth among Syrian refugees significantly varied concerning variables such as gender, age, duration of stay in Turkey, employment status, and income level. However, it did not show significant differences based on variables such as witnessing death and injury, marital status, and educational level. The findings obtained from the research were discussed within the relevant literature, and various recommendations were proposed accordingly.