Çorum İli Çeltik Üreticilerinin İklim Değişikliği Algıları ve Uyum Stratejilerini Etkileyen Faktörler

Abstract

Dünyadaki diğer ülkelerle birlikte Türkiye'nin de, küresel iklim değişikliğinden önemli düzeyde etkilenmesi beklenmektedir. İklim değişikliğinin en fazla etkileyeceği sektör tarım, tarım sektörü içinde ise su tüketimin en fazla olduğu çeltik ürünü olacaktır. Bu çalışmanın amacı, Çorum İli çeltik işletmelerinin iklim değişikliği algı ve uyumlarını etkileyen faktörlerin ortaya konulması, iklim değişikliğine uyum konusunda ne tür uyum önlemleri aldıklarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın birincil verilerini, Şubat 2018'de Çorum İli'nde çeltik üretimi yapan işletmelerden tabakalı tesadüfi örnekleme ile belirlenen 249 işletme sahibi ile yüz yüze yapılan anketler oluşturmaktadır. Araştırmanın ikincil verilerini, Çorum Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden alınan çok yıllık iklim verileri oluşturmaktadır. Araştırmada çeltik üreticilerinin iklim değişikliği algıları ve adaptasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesinde Heckman'ın iki aşamalı örnek seçim modeli kullanılmıştır. İklim değişikliği algısına sahip işletmelerin %94,3'ü bölgeye düşen yağış miktarının azaldığını belirtmişlerdir. Çeltik çiftçilerinin yaklaşık 1/3'ü yağışların düştüğü dönem ve şiddetinde değişiklik olduğunu belirtmiş olup, bu durum geçmiş dönem meteoroloji verileriyle de uyuşmaktadır. İklim değişikliği algısına sahip ve uyum önlemleri alan işletmelerin %73,1'i iklim değişikliği uyum önlemi hakkında bilgi yetersizliklerinin yüksek düzeyde olduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca, işletmelerin %50'si iklim değişikliğine uyum konusunda sermaye ve finansman yetersizliklerinin bulunduğunu belirtmişlerdir. Model sonuçları çeltik üreticilerinin iklim değişikliği algılarını; ilçeye uzaklık, ortaokul ve üstü eğitime sahip olma, tarım sigortası yaptırma, yeni teknolojiye erişim, hava durumunu takip etme ve verimde değişim yaşanması değişkenleri istatistiki olarak pozitif yönde etkilerken, yayım hizmetlerine erişimin istatistiki olarak negatif yönde etkilediğini göstermektedir. Çeltik üreticilerinin iklim değişikliği adaptasyonlarını; işletmelerin arazi varlığı, sulu arazi oranı, çiftçinin çeltik yetiştiricilik deneyimi, tarım sigortası yaptırma ve iklim değişikliği bilgi kaynağı değişkenleri istatistiki olarak pozitif yönde etkilerken, işletmelerinin İl merkezine uzaklığı istatistiki olarak negatif yönde etkilemektedir. İşletmelerin iklim değişikliği konusunda bilinçlendirilmesi ve adaptasyonlarının sağlanması için; çeltik üreticilerinin tarımsal faaliyetlerle ilgili bilgisinin artırılması ve iklim değişikliği uyum önlemelerine yönelik eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması gerekli görülmektedir.Turkey and other countries in the world are expected to be affected significantly by global climate change. The most effected sector from climate change would be agriculture and paddy crop which needs the highest water in the agricultural sector. The aim of this study was to examine the paddy farmers' perception and adaptation strategies on climate change in Çorum province. The primary data of the study was consisted of face-to-face questionnaires with 249 paddy farmers using stratified random sampling. Secondary data of the study was composed of perennial climate data from Meteorology General Directorate of Çorum province. In this study, Heckman's two-stage sample selection model procedure was used to determine the factors affecting the climate change perceptions and adaptation of paddy producers. Ninety-four percent of the paddy farmers stated that the amount of precipitation in the region has decreased. Likewise, about one-third of the paddy farmers stated that there has been a change in the period and severity of rainfall, which is consistent with the previous meteorological data. Seventy-three percent of the paddy farmers who have a perception of climate change and take an adaptation measures on climate change stated that therehas been information deficiencies among them about adaptation measure on climate change. In addition, fifty percent of the paddy farmers stated that their capital and financial abilities about adaptation to climate change were not sufficient. The model results showed that the variables of farm distance to the district, secondary and higher education, agricultural insurance, access to new technology, monitoring the weather news and changes in rice yield had statistically positive effects on the climate change perception of rice farmers, while the variable of access to extension services had a negative effect on it. However, Adaptation of paddy producers to climate change adaptations; the variables of farm land, irrigated land rate, paddy cultivation experience, agricultural insurance and climate change information source had statistically positive effects on the climate change adaptation of the farmers, while the farm distance to the province had a negative effect on it. It is necessary to increase the knowledge of the paddy farmers about agricultural activities which are influenced by climate change and to develop policies regarding training and extension activities about climate change adaptation measures. However, in order to minimize the problems of paddy farms on fighting climate change, technical and financial support policies should be developed.