Hemodiyaliz Hastalarında Demir Parametrelerinin Kas Gücü ve Kas Elastisitesi İle Hastaların Fonksiyonel Kapasiteleri Üzerine Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada hemodiyaliz (HD) hastalarında demir yükünün, kas gücü ve sertliği ile hastaların fonksiyonel kapasiteleri üzerine etkilerinin olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya en az 1 yıldır HD'e giren ≥18 yaş toplam 40 hasta alındı. Ferritin>700 ng/dl veya TSAT>40 olması demir fazlalığı olarak kabul edildi (Hasta grubu). Ferritin >100 ng/dl olan erişkin hastalar kontrol grubu olarak alındı. Hastalarda dinamometre kullanılarak dominant dirsek fleksiyon kas gücü (biceps) ve bilateral diz ekstansiyon kas gücü (quadriceps) ölçüldü. Ultrasound elastografi ile ARFI yöntemi kullanılarak kas SWV ölçümleri yapıldı. Fonksiyonel performansın değerlendirilmesinde 50 metre yürüme testi kullanıldı. Sonuçlar IBM SPSS V23 ve IBM AMOS V24 ile analiz edildi. Bulgular: Hasta ile kontrol grubu arasında yaş (51,05±15,45 yıl ve 62,06 ± 11,21 yıl; p=0,016), HD süresi (4,23 ± 2,94 yıl ve 6,64 ± 3,74 yıl; p=0,037), ferritin düzeyi (284,41 ± 106,52 ng/ml ve 1114,62 ± 418,53 ng/ml; p<0,001) ve TSAT düzeyi (%27,05 ± 5,59 ve %37,46 ± 13,60; p=0,006) açısından farklılık vardı. Hasta grubunda kas gücü daha düşük, 50 m yürüme süresi daha uzun ve kas SWV değerleri daha yüksekti. Ferritinin kas gücü üzerinde herhangi bir etkisi saptanmadı. TSAT ise sadece sağ bacak kas gücü üzerinde etkiliydi (β2=0,165; p=0,031). Ferritin artışının 50 metre yürüme testi süresini azalttığı (β2=-0,010; p<0,001), kas SWV değerlerini ise artırdığı saptandı (β2=0,001; p<001). TSAT'ın ise ne elastisite ne de yürüme testi üzerine herhangi bir etkisi saptanmadı. Sonuç: Ferritinin HD hastalarının kas sertliği ve fonksiyonel kapasite ile ilişkisi olduğu görülmüştür. Neden sonuç ilişkisini açıklayacak çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: hemodiyaliz, demir yüklenmesi, kas gücü, kas sertliğiObjective: This study aimed to determine the effects of iron load on muscle strength, stiffness, and the functional capacity of hemodialysis (HD) patients. Materials and Methods: 40 patients aged ≥18 years who had been on HD for at least one year were included in the study. Ferritin>700 ng/dl or TSAT>40 was considered iron overload (Patient group). Adult patients with ferritin >100 ng/dl were included as a control group. Dominant elbow flexion muscle strength (biceps) and bilateral knee extension muscle strength (quadriceps) were measured using a dynamometer. Muscle SWV was measured with ultrasound elastography using the ARFI method. The 50-meter walking test was used to evaluate functional performance. The results were analyzed with IBM SPSS V23 and IBM AMOS V24. Results: There were differences between the patient and control groups in terms of age (51.05 ± 15.45 years vs. 62.06 ± 11.21 years; p=0.016), HD duration (4.23 ± 2.94 years vs. 6.64 ± 3.74 years; p=0.037), ferritin level (284.41 ± 106.52 ng/ml vs. 1114.62 ± 418.53 ng/ml; p<0.001) and TSAT level (27.05 ± 5.59% vs. 37.46 ± 13.60%; p=0.006). Muscle strength was lower, 50 m walking time was longer, and muscle SWV values were higher in the patient group. Ferritin did not affect muscle strength. TSAT was only effective on right leg muscle strength (=0.165; p=0.031). Ferritin increase decreased the 50-meter walk test time (β2=-0.010; p<0.001) and increased muscle SWV values (β2=0.001; p<001). TSAT did not affect either the elasticity or the walking test. Conclusion: Ferritin was found to be associated with muscle stiffness and functional capacity in HD patients. Studies are needed to explain the cause and effect relationship. Keywords: Hemodialysis, iron overload, muscle strength, muscle stiffness