Primipar Gebelere Uygulanan 'Anneliliğe Geçiş Programının' Kendini Değerlendirme, Postpartum Problemler ve Maternal Bağlanma Sürecine Etkisi

Abstract

Amaç:Bu araştırmanın amacı primipar gebelere uygulanan 'Anneliğe Geçiş Programı'nın kendini değerlendirme, postpartum problemler ve maternal bağlanma sürecine etkisini belirlemektir. Materyal ve Metot: Bu araştırma randomize, ön test-son test kontrol gruplu deneysel tiptedir. Araştırmanın verileri Samsun ilinde bulunan iki Aile Sağlığı Merkezi'nde toplanmış olup, dahil edilme kriterlerini taşıyan, deney grubunda 35 gebe kontrol grubunda 38 gebe ile tamamlanmıştır. Araştırmada örneklem grubundaki tüm gebelere öntest uygulaması olarak Kişisel Bilgi Formu, Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği, Prenatal Bağlanma Envanteri uygulanmıştır. Deney grubundaki gebelere Meleis'in Geçiş Teorisi'ne temellendirilmiş Anneliğe Geçiş Programı uygulanmıştır. Araştırmanın son test uygulamaları postpartum altıncı hafta ve dördüncü aylarda gerçekleştirilmiştir. Birinci son test uygulamasında Postpartum Kendini Değerlendirme Ölçeği, Postpartum Fiziksel Semptom Şiddeti Ölçeği, Maternal Bağlanma Ölçeği; ikinci son test uygulamasında Maternal Bağlanma Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul izni ve kurum izni alınmıştır; gebelerden sözlü ve yazılı gönüllü olur alınmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, paired t testi, ki-kare testi, Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Bulgular: Deney grubundaki gebelerin yaş ortalaması 26.91±3.10, %45.7'si üniversite ve üzeri eğitim seviyesine sahip %77.1'inin gebeliği planlı, %88.6'sının doğuma ilişkin korku yaşadığı, %82.9'unun bebek ile ilgili korku yaşadığı bulunmuştur. Kontrol grubundaki gebelerin yaş ortalaması 26.45±3.75, %39.5'i üniversite ve üzeri eğitim seviyesine sahip, %73.7'sinin gebeliği planlı, %76.3'ünün doğuma ilişkin korku yaşadığı, %65.8'inin bebek ile ilgili korku yaşadığı saptanmıştır. Deney ve kontrol grubundaki gebelerin öntest olarak uygulanan Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği ve Prenatal Bağlanma Envanteri toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farkın olmadığı (p>0.05); birinci son test olarak uygulanan Postpartum Kendini Değerlendirme Ölçeği, Postpartum Fiziksel Semptom Şiddeti Ölçeği ve Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olduğu ve ikinci son test olarak uygulanan Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Araştırma sonucunda deney grubundaki gebelere uygulanan 'Anneliğe Geçiş Programı'nın postpartum kendini değerlendirme, postpartum fiziksel semptom şiddeti ve maternal bağlanma üzerinde olumlu etkisinin olduğu bulunmuştur.Aim:The aim of this study is to determine the effect of the 'Transition to Motherhood Program' applied to primiparous pregnant women on the process of self-assessment, postpartum problems and maternal attachment. Materials and Methods:The research is a randomized, control group pretest-posttest experimental research. The data of the study were collected in two Family Health Centers in Samsun; 35 pregnant in the experimental group and 38 pregnant in the control group who met the inclusion criteria. Personal Information Form, Prenatal Self-Assessment Scale, Prenatal Attachment Inventory were applied to all pregnant women as pretest application. Transition to Motherhood Program based on Meleis' Transition Theory was applied to the experimental group. The post-test applications of the research were carried out in the postpartum sixth week and fourth months. In the first post-test, Postpartum Self-Assessment Scale, Postpartum Physical Symptom Severity Scale, Maternal Attachment Scale; in the second post-test MBI was used. Necessary permissions were taken before starting the research. Descriptive statistics, paired t-test, chi-square, Mann-Whitney U tests were used in the analysis of the data. Results:The mean age of the pregnants in the experimental group was 26.91±3.10, 45.7% of them had a university or higher education level, 77.1% of them had planned pregnancy, 88.6% of them had fear of birth, 82.9% of them had fear-related babies. It is detected the mean age of the pregnants in the control group was 26.45±3.75, 39.5% of them had university or higher education level, 73.7% of them had planned pregnancy, 76.3% of them had fear of birth, 65.8% of them had fear related babies. There was no statistically significant difference between the total mean scores of PBL and PSI applied as pretest of the pregnant women in the experimental and control groups (p>0.05); there was statistically significant difference between the scores of Postpartum Self-Assessment Scale, Postpartum Physical Symptom Severity Scale and Maternal Attachment Scale administered as first posttest, and scores of Maternal Attachment Scale administered as second posttest (p<0.05). Conclusion:It was found that Transition to Motherhood Program had positive effect on postpartum self-assessment, postpartum physical symptom severity and maternal attachment of the pregnant women.