Genişletilmiş Değer-Tutum-Davranış Modeli Bağlamında Yeşil Ürün Satın Alma Davranışının İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada değer-tutum-davranış modeli bağlamında çevre bilincinin(değer), çevresel tutumlar (çevre sorunlarına ve eko-sosyal faydalara yönelik tutumlar) üzerinden yeşil ürün satın alma davranışına(davranış) olan dolaylı etkileri araştırılmıştır. Aynı zamanda, referans gruplarının (bilgilendirici, faydacı ve değer ifade eden üç tür etki), yeşil ürün bilgisinin ve yeşil ürün kalitesinin, yeşil ürün satın alma davranışı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmanın örneklemini kolayda örnekleme yöntemi ile seçilmiş, Samsun ilinde yaşayan, 18 yaş ve üzeri 550 tüketici oluşturmaktadır. Çalışmanın sonucunda çevre bilincinin, yeşil ürün satın alma davranışı üzerinde çevresel tutumlar aracılığıyla dolaylı; referans grupların, yeşil ürün bilgisinin ve ürün kalitesinin ise yeşil satın alma davranışı üzerinde doğrudan etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca demografik özelliklerden kuşakların, araştırmada gözlenmek istenen değişkenler üzerindeki farklılıkların anlamlılıklarının incelenmesi amacıyla Kruskall-Wallis testi uygulanmıştır. Sonuç olarak, tüketici kuşakları açısından, çevre bilinci değerinde ve eko-sosyal faydalara yönelik tutum değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür.